Akceptuję
W ramach naszej witryny stosujemy pliki cookies w celu świadczenia państwu usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczone w Państwa urządzeniu końcowym. Możecie Państwo dokonać w każdym czasie zmiany ustawień dotyczących cookies. Więcej szczegółów w naszej Polityce Prywatności

Zamknij X
FMM
Strona główna Artykuły
Dodatkowy u góry
Labro na dole

Toksyna botulinowa

Toksyna botulinowa (zwana również jadem kiełbasianym) zaliczana jest do neurotoksyn, które wytwarzane są przez bakterie Clostridium botulinum. Związek ten zaliczany jest do najbardziej trujących substancji występujących naturalnie w przyrodzie. Poznanie jest struktury i mechanizmu działania sprawiło, że z powodzeniem wykorzystano właściwości neurotoksyny m. in. w terapii zaburzeń nerwowo-mięśniowych oraz w medycynie estetycznej. Znanych jest ponad sto dwadzieścia szczepów Bakterii Clostridium botulinum, Gram (+), przetrwalnikowych laseczek, które rozwijają się jedynie w warunkach beztlenowych oraz w bardzo wąskim przedziale pH (7,0-7,3) [1], [8]. Dotychczas zastosowanie medyczne znalazła toksyna typu A (BTX-A), występująca w postaci aktywnej, jako cząsteczka zbudowana z 2 łańcuchów polipeptydowych: H (ciężkiego) i L (lekkiego) [11].


Bakteriesąbezwzględnymi beztlenowcami, co oznacza, że giną w warunkach z dostępem tlenu. Występowanie Clostridium botulinum w postaci wegetatywnej umożliwia jej produkcję toksyny botulinowej, a cały proces odbywa się w warunkach beztlenowych. Następnie wyprodukowana toksyna botulinowa uwalniana jest do środowiska zewnętrznego, w momencie autolizy form wegetatywnych bakterii [2], [3].

 

Mechanizm działania toksyny botulinowej

 

Mięśnie połączone są z mózgiem za pośrednictwem układu nerwowego, stanowiącego złożoną sieć neuronów- długich komórek, które przekazują informacje z wykorzystaniem sygnałów elektrycznych lub chemicznych [6].  Sygnały chemiczne przechodzą między neuronami i mięśniami za pośrednictwem synaps, które są wyspecjalizowanymi połączeniami łączącymi komórki. Substancje chemiczne, które są wykorzystywane do przekazywania informacji nazywane są neuroprzekaźnikami [6].  W przypadku skurczu mięśni, sygnał chemiczny przekazywany jest za pomocą neurotransmitera o nazwie acetylocholina. Acetylocholina znajduje się w neuronie w małym pęcherzyku otoczonym membraną. Gdy neuron otrzymuje komunikat z układu nerwowego, w celu zainicjowania skurczu mięśni acetylocholina uwalnia się z pęcherzyka i przechodzi przez synapsy do włókien mięśni [6].

Działanie toksyny botulinowej polega na hamowaniu wydzielania acetylocholiny z pęcherzyków presynaptycznych na poziomie połączeń nerwowo-mięśniowych mięśni szkieletowych. Tym samym dochodzi do hamowania przekazywania impulsów nerwowych, co dalej prowadzi do paraliżu mięśni [1], [5].

Zjawisko zahamowania uwalniania acetylocholiny w  obrębie synapsy nerwowo-mięśniowej poprzez zastosowanie toksyny botulinowej typu A nazywane jest chemiczną denerwacją [10].

W zależności od szczepu bakterii rozróżnia się siedem typów toksyn botulinowych. Każdy szczep oznaczony jest jako kolejna litera alfabetu (A, B, C1, D, E, F i G). Szczepy chorobotwórcze dla człowieka najczęściej produkują toksyny A, B oraz E, przy czym toksyna botulinowa typu A odpowiedzialna jest za najwyższy wskaźnik śmiertelności wśród ludzi [3]. Toksyny A–F zaburzają neuroprzekaźnictwo w obwodowych synapsach cholinergicznych, z kolei toksyna G jest jedyną, która nie jest związana z objawami chorobotwórczymi. Toksyna B stosowana jest w leczeniu dystonii szyjki macicy, z kolei w medycynie estetycznej najczęściej wykorzystuje się toksynę botulinową typu A (np.: preparaty Botox, Dysport, Vistabel) [4].

Pod względem budowy toksyna botulinowa jest białkiem składającym się z dwóch łańcuchów:

- ciężkiego HC (100 kDa) i

- lekkiego LC (50 kDa) [1], [3].

Łańcuch lekki jest aktywną częścią toksyny i bez niego łańcuch ciężki nie ma żadnego efektu [6].

Łańcuchy połączone są mostkiem disiarczkowym, a dodatkowo podjednostka lekka posiada właściwości proteolityczne [1]. Za pomocą łańcucha ciężkiego (H) toksyna łączy się ze specyficznym białkiem części presynaptycznej płytki nerwowo-mięśniowej zwanym synaptogaminą. Następnie, dochodzi do utworzenia się endosomu, w którym następuje rozpad wiązania dwusiarczkowego. W tym samym czasie łańcuch lekki (L) za pomocą kanału jonowego współtworzonego przez łańcuch H, zostaje uwolniony do cytoplazmy części presynaptycznej [11].

 


Tagi: Clostridium botulinum, jad kiełbasiany, neurotoksyny, BTX-A
Drukuj PDF
wstecz Podziel się ze znajomymi

Recenzje



Informacje dnia: Polimer o właściwościach przeciwgrzybiczych Stypendia ministra nauki dla niemal 400 studentów Skuteczniejsze leczenie chorych na nowotwory krwi Tylko 36% transgranicznych wód podziemnych ma ochronę Technologia ultradźwiękowa w diagnostyce chorób Palacze mają w brzuchu więcej tłuszczu Polimer o właściwościach przeciwgrzybiczych Stypendia ministra nauki dla niemal 400 studentów Skuteczniejsze leczenie chorych na nowotwory krwi Tylko 36% transgranicznych wód podziemnych ma ochronę Technologia ultradźwiękowa w diagnostyce chorób Palacze mają w brzuchu więcej tłuszczu Polimer o właściwościach przeciwgrzybiczych Stypendia ministra nauki dla niemal 400 studentów Skuteczniejsze leczenie chorych na nowotwory krwi Tylko 36% transgranicznych wód podziemnych ma ochronę Technologia ultradźwiękowa w diagnostyce chorób Palacze mają w brzuchu więcej tłuszczu

Partnerzy

GoldenLine Fundacja Kobiety Nauki Job24 Obywatele Nauki NeuroSkoki Portal MaterialyInzynierskie.pl Uni Gdansk MULTITRAIN I MULTITRAIN II Nauki przyrodnicze KOŁO INZYNIERÓW PB ICHF PAN FUNDACJA JWP NEURONAUKA Mlodym Okiem Polski Instytut Rozwoju Biznesu Analityka Nauka w Polsce CITTRU - Centrum Innowacji, Transferu Technologii i Rozwoju Uniwersytetu Akademia PAN Chemia i Biznes Farmacom Świat Chemii Forum Akademickie Biotechnologia     Bioszkolenia Geodezja Instytut Lotnictwa EuroLab

Szanowny Czytelniku!

 
25 maja 2018 roku zacznie obowiązywać Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r (RODO). Potrzebujemy Twojej zgody na przetwarzanie Twoich danych osobowych przechowywanych w plikach cookies. Poniżej znajdziesz pełny zakres informacji na ten temat.
 
Zgadzam się na przechowywanie na urządzeniu, z którego korzystam tzw. plików cookies oraz na przetwarzanie moich danych osobowych pozostawianych w czasie korzystania przeze mnie ze strony internetowej Laboratoria.net w celach marketingowych, w tym na profilowanie i w celach analitycznych.

Kto będzie administratorem Twoich danych?

Administratorami Twoich danych będziemy my: Portal Laboratoria.net z siedzibą w Krakowie (Grupa INTS ul. Czerwone Maki 55/25 30-392 Kraków).

O jakich danych mówimy?

Chodzi o dane osobowe, które są zbierane w ramach korzystania przez Ciebie z naszych usług w tym zapisywanych w plikach cookies.

Dlaczego chcemy przetwarzać Twoje dane?

Przetwarzamy te dane w celach opisanych w polityce prywatności, między innymi aby:

Komu możemy przekazać dane?

Zgodnie z obowiązującym prawem Twoje dane możemy przekazywać podmiotom przetwarzającym je na nasze zlecenie, np. agencjom marketingowym, podwykonawcom naszych usług oraz podmiotom uprawnionym do uzyskania danych na podstawie obowiązującego prawa np. sądom lub organom ścigania – oczywiście tylko gdy wystąpią z żądaniem w oparciu o stosowną podstawę prawną.

Jakie masz prawa w stosunku do Twoich danych?

Masz między innymi prawo do żądania dostępu do danych, sprostowania, usunięcia lub ograniczenia ich przetwarzania. Możesz także wycofać zgodę na przetwarzanie danych osobowych, zgłosić sprzeciw oraz skorzystać z innych praw.

Jakie są podstawy prawne przetwarzania Twoich danych?

Każde przetwarzanie Twoich danych musi być oparte na właściwej, zgodnej z obowiązującymi przepisami, podstawie prawnej. Podstawą prawną przetwarzania Twoich danych w celu świadczenia usług, w tym dopasowywania ich do Twoich zainteresowań, analizowania ich i udoskonalania oraz zapewniania ich bezpieczeństwa jest niezbędność do wykonania umów o ich świadczenie (tymi umowami są zazwyczaj regulaminy lub podobne dokumenty dostępne w usługach, z których korzystasz). Taką podstawą prawną dla pomiarów statystycznych i marketingu własnego administratorów jest tzw. uzasadniony interes administratora. Przetwarzanie Twoich danych w celach marketingowych podmiotów trzecich będzie odbywać się na podstawie Twojej dobrowolnej zgody.

Dlatego też proszę zaznacz przycisk "zgadzam się" jeżeli zgadzasz się na przetwarzanie Twoich danych osobowych zbieranych w ramach korzystania przez ze mnie z portalu *Laboratoria.net, udostępnianych zarówno w wersji "desktop", jak i "mobile", w tym także zbieranych w tzw. plikach cookies. Wyrażenie zgody jest dobrowolne i możesz ją w dowolnym momencie wycofać.
 
Więcej w naszej POLITYCE PRYWATNOŚCI
 

Newsletter

Zawsze aktualne informacje