Akceptuję
W ramach naszej witryny stosujemy pliki cookies w celu świadczenia państwu usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczone w Państwa urządzeniu końcowym. Możecie Państwo dokonać w każdym czasie zmiany ustawień dotyczących cookies. Więcej szczegółów w naszej Polityce Prywatności

Zamknij X
PCI
Strona główna Felieton
Dodatkowy u góry
Labro na dole

Zastosowanie białka C-reaktywnego w diagnostyce laboratoryjnej

Bywa, że analizując wyniki badań zleconych przez lekarza pacjenci mogą natrafić na skrót CRP. Szukając odpowiedzi na pytanie, co kryje się pod tymi trzema zagadkowymi literami znajdujemy odpowiedź, że jest to białko C- reaktywne.

Białko C-reaktywne ( CRP ) zostało odkryte przez Tilletta i Francisa w 1930 r. Swoją nazwę zawdzięcza pacjentom z ostrym stanem zapalnym, u których zostało zidentyfikowane po raz pierwszy w surowicy krwi, jako substancja, która zareagowała z przeciwciałami pneumokoków.
Białko to jest syntetyzowane w wątrobie i uwalniane do krwi we wczesnym stadium reakcji zapalnej (mniej niż 24 godziny). Jego stężenie w osoczu wtedy wzrasta, a do wartości prawidłowych powraca wraz z końcem reakcji zapalnej. Jest niespecyficznym białkiem ostrej fazy, używanym do diagnostyki infekcji bakteryjnych i chorób zapalnych, takich jak ostra gorączka reumatyczna czy reumatoidalne zapalenie stawów. Stężenie CRP nie wzrasta natomiast w infekcjach wirusowych. Pozytywny wynik testu wskazuje na obecność choroby, ale nie na jej przyczynę. Wytwarzanie CRP jest inicjowane przez kompleksy immunologiczne, bakterie, grzyby czy urazy.

CRP ma właściwości przeciwzapalne. Odgrywa rolę w rozpoznawaniu obcych patogenów i uszkodzonych komórek. Może aktywować układ dopełniacza, a także aktywować komórki fagocytarne, aby przyspieszyć usuwanie resztek komórkowych, uszkodzonych lub komórek apoptycznych i obcych patogenów. Jedną z funkcji obronnych białka C-reaktywnego jest ochrona przed zakażeniem Streptococcus pneumoniae, co wykazano w eksperymentach na myszach zakażonych pneumokokami. Ochronne działanie CRP wynika wówczas ze zmniejszenia ilości bakterii we krwi (bakteriemii). Singh i Agrawal wykazali, że nienatywny CRP wiąże się ze wszystkimi rodzajami zniekształconych białek. Możliwe jest zatem, że ten rodzaj CRP będzie chronić przed stanami zapalnymi, w których białka gospodarza stają się patogenne. Co ciekawe, uczeni sugerują znacznie wyższy poziom CRP we krwi pacjentów z dodatnim wywiadem rodzinnym w kierunku depresji. Zidentyfikowali oni bowiem pewne dziedziczne zmiany w genie CRP, które mogą regulować jego poziom, zatem mogą być także związane z występowaniem depresji.
 
Wzrost stężenia CRP powyżej 10 mg/l świadczy o toczącym się zapaleniu bez względu na jego przyczynę. Test ten jest bardzo czuły, a szybkie zmiany stężenia białka pozwalają śledzić rozwój stanu zapalnego. Stężenie białka C-reaktywnego ulega szybkiej normalizacji, gdy reakcja zapalna wygasa.
 
Procedura związana z pobraniem
 
W celu oznaczenia białka C-reaktywnego pobiera się krew żylną. Nie jest wymagane pozostawanie na czczo, choć niektóre laboratoria mogą wymagać pozostanie na czczo przez 4- 12 godzin przed badaniem. Picie wody jest dozwolone. Po pobraniu krwi należy zastosować ucisk w miejscu wkłucia i założyć opatrunek uciskowy.
 
Czynniki zakłócające

 
Podwyższone wartości CRP mogą się pojawić u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym, zwiększonym BMI, zespołami metabolicznymi/ cukrzycą, przewlekłymi infekcjami (np. zapaleniem dziąseł, zapaleniem oskrzeli) i u osób z niskim stężeniem lipoprotein o wysokiej gęstości (HDL) oraz wysokim stężeniem triglicerydów.
Podwyższone stężenie może być spowodowane przez palenie papierosów.
 
Obniżone stężenie może być wynikiem umiarkowanego spożycia alkoholu, utraty masy ciała, wzrostu aktywności fizycznej lub wykonywania ćwiczeń wytrzymałościowych. Leki mogą powodować zarówno wzrost (np. estrogeny, progesteron), jak i spadek (np. fibraty, statyny) stężenia CRP.
 
Wartości podwyższone CRP występują w:
  • Zapaleniu stawów
  • Ostrej gorączce reumatycznej
  • Reaktywnym zapaleniu stawów (zespole Reitera)
  • Chorobie Leśniowskiego- Crohna
  • Chorobach zapalnych naczyń
  • Toczniu rumieniowatym układowym (SLE)
  • Zawale lub uszkodzeniu tkanek
  • Zawale mięśnia sercowego
  • Zawale płuca
  • Odrzuceniu przeszczepów nerek
  • Odrzuceniu szpiku kostnego
  • Urazie tkanek miękkich
  • Zakażeniu bakteryjnym
  • Zakażeniu ran pooperacyjnych
  • Zakażeniu układu moczowego (ZUM)
  • Gruźlicy
  • Chorobie nowotworowej
  • Bakteryjnym zapaleniu opon mózgowych


CRP posiada szerokie zastosowanie w diagnostyce laboratoryjnej. Jest chętnie i często wykorzystywany przez lekarzy. Dlatego jeśli analizując wyniki badań dostrzeżemy jego odchylenia od normy, nie popadajmy z miejsca w panikę. Interpretację wyników CRP pozostawmy specjaliście, z którym należy omówić możliwe przyczyny odchyleń jego stężenia i zestawić z obrazem klinicznym oraz stanem zdrowia.

Źródła:

1. Pagana K.D., Pagana T.J. MOSBY. Testy laboratoryjne i badania diagnostyczne w medycynie, red. M. Pietruczuk, Elsevier Urban & Partner, Wrocław, 2013.                                   
2. Nehring S.M., Patel B.C. C-Reactive Protein (CRP). Stat Pearls Publishing; 2019-.                        
3. Caquet R. 250 badań laboratoryjnych. Kiedy zlecać? Jak interpretować? Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 2016.                                                                                                       
4. Ngwa D.N., Agrawal A. Structure- Function Relationships of C-Reactive Protein in Bacterial Infection. Front Immunol. 2019;10:166.                                                                            
5. Singh S.K., Agrawal A. Functionality of C-Reactive Protein for Atheroprotection. Front Immunol. 2019;10:1655.                                                                                                                 
6. Yibulaiyin H, Sun H, Yang Y. Depression is Associated with CRP SNPs in Patients with Family History. Transl Neurosci. 2017;8:201–206.
 
lek. Paweł J. Pawlica
 


Drukuj PDF
wstecz Podziel się ze znajomymi

Informacje dnia: Jazda na rolkach - Czy jest dobrym sportem? Polimer o właściwościach przeciwgrzybiczych Stypendia ministra nauki dla niemal 400 studentów Skuteczniejsze leczenie chorych na nowotwory krwi Tylko 36% transgranicznych wód podziemnych ma ochronę Technologia ultradźwiękowa w diagnostyce chorób Jazda na rolkach - Czy jest dobrym sportem? Polimer o właściwościach przeciwgrzybiczych Stypendia ministra nauki dla niemal 400 studentów Skuteczniejsze leczenie chorych na nowotwory krwi Tylko 36% transgranicznych wód podziemnych ma ochronę Technologia ultradźwiękowa w diagnostyce chorób Jazda na rolkach - Czy jest dobrym sportem? Polimer o właściwościach przeciwgrzybiczych Stypendia ministra nauki dla niemal 400 studentów Skuteczniejsze leczenie chorych na nowotwory krwi Tylko 36% transgranicznych wód podziemnych ma ochronę Technologia ultradźwiękowa w diagnostyce chorób

Partnerzy

GoldenLine Fundacja Kobiety Nauki Job24 Obywatele Nauki NeuroSkoki Portal MaterialyInzynierskie.pl Uni Gdansk MULTITRAIN I MULTITRAIN II Nauki przyrodnicze KOŁO INZYNIERÓW PB ICHF PAN FUNDACJA JWP NEURONAUKA Mlodym Okiem Polski Instytut Rozwoju Biznesu Analityka Nauka w Polsce CITTRU - Centrum Innowacji, Transferu Technologii i Rozwoju Uniwersytetu Akademia PAN Chemia i Biznes Farmacom Świat Chemii Forum Akademickie Biotechnologia     Bioszkolenia Geodezja Instytut Lotnictwa EuroLab

Szanowny Czytelniku!

 
25 maja 2018 roku zacznie obowiązywać Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r (RODO). Potrzebujemy Twojej zgody na przetwarzanie Twoich danych osobowych przechowywanych w plikach cookies. Poniżej znajdziesz pełny zakres informacji na ten temat.
 
Zgadzam się na przechowywanie na urządzeniu, z którego korzystam tzw. plików cookies oraz na przetwarzanie moich danych osobowych pozostawianych w czasie korzystania przeze mnie ze strony internetowej Laboratoria.net w celach marketingowych, w tym na profilowanie i w celach analitycznych.

Kto będzie administratorem Twoich danych?

Administratorami Twoich danych będziemy my: Portal Laboratoria.net z siedzibą w Krakowie (Grupa INTS ul. Czerwone Maki 55/25 30-392 Kraków).

O jakich danych mówimy?

Chodzi o dane osobowe, które są zbierane w ramach korzystania przez Ciebie z naszych usług w tym zapisywanych w plikach cookies.

Dlaczego chcemy przetwarzać Twoje dane?

Przetwarzamy te dane w celach opisanych w polityce prywatności, między innymi aby:

Komu możemy przekazać dane?

Zgodnie z obowiązującym prawem Twoje dane możemy przekazywać podmiotom przetwarzającym je na nasze zlecenie, np. agencjom marketingowym, podwykonawcom naszych usług oraz podmiotom uprawnionym do uzyskania danych na podstawie obowiązującego prawa np. sądom lub organom ścigania – oczywiście tylko gdy wystąpią z żądaniem w oparciu o stosowną podstawę prawną.

Jakie masz prawa w stosunku do Twoich danych?

Masz między innymi prawo do żądania dostępu do danych, sprostowania, usunięcia lub ograniczenia ich przetwarzania. Możesz także wycofać zgodę na przetwarzanie danych osobowych, zgłosić sprzeciw oraz skorzystać z innych praw.

Jakie są podstawy prawne przetwarzania Twoich danych?

Każde przetwarzanie Twoich danych musi być oparte na właściwej, zgodnej z obowiązującymi przepisami, podstawie prawnej. Podstawą prawną przetwarzania Twoich danych w celu świadczenia usług, w tym dopasowywania ich do Twoich zainteresowań, analizowania ich i udoskonalania oraz zapewniania ich bezpieczeństwa jest niezbędność do wykonania umów o ich świadczenie (tymi umowami są zazwyczaj regulaminy lub podobne dokumenty dostępne w usługach, z których korzystasz). Taką podstawą prawną dla pomiarów statystycznych i marketingu własnego administratorów jest tzw. uzasadniony interes administratora. Przetwarzanie Twoich danych w celach marketingowych podmiotów trzecich będzie odbywać się na podstawie Twojej dobrowolnej zgody.

Dlatego też proszę zaznacz przycisk "zgadzam się" jeżeli zgadzasz się na przetwarzanie Twoich danych osobowych zbieranych w ramach korzystania przez ze mnie z portalu *Laboratoria.net, udostępnianych zarówno w wersji "desktop", jak i "mobile", w tym także zbieranych w tzw. plikach cookies. Wyrażenie zgody jest dobrowolne i możesz ją w dowolnym momencie wycofać.
 
Więcej w naszej POLITYCE PRYWATNOŚCI
 

Newsletter

Zawsze aktualne informacje