Sugeruje to, że mechanizmy związane z odbiorem i tworzeniem muzyki są silnie zakonserwowane ewolucyjnie i jednakowe dla wielu gatunków. Do tych ciekawych wniosków doszli naukowcy z Uniwersytetu w Helsinkach, a wyniki swojego badania opublikowali w czasopiśmie „Scientific Reports”.

„Wiemy, że w procesie tworzenia muzyki przez profesjonalnych muzyków bierze udział cały szereg procesów poznawczych, a także wiele funkcji motorycznych. Liczne badania z zakresu neuronauki wykazały też, że mózgi profesjonalnych muzyków i osób nie będących muzykami różnią się od siebie strukturalnie i funkcjonalnie oraz że trening muzyczny może w znaczącym stopniu poprawiać funkcje poznawcze człowieka. Jednak, jakie są biologiczne podstawy tych różnic i jakie procesy molekularne stoją u podstaw mechanizmu odgrywania muzyki, nie udało się jak dotąd nikomu wyjaśnić” - opowiadają autorzy pracy.

W swoim najnowszym eksperymencie grupa kierowana przez dr Irmę Jaervelae zbadała wpływ muzyki na ekspresję genów u muzyków z dwóch zespołów: profesjonalnej orkiestry Tapiola Sinfonietta i orkiestry uniwersyteckiej Akademii Sibeliusa.

Pomiarów dokonywano dwukrotnie: bezpośrednio po trwającym 2 godziny koncercie oraz tuż po trwającej tyle samo czasu sesji kontrolnej, gdzie uczestnicy badania nie grali ani nie słuchali żadnej muzyki.

Okazało się, że w trakcie koncertu u muzyków doszło do silnej aktywacji genów zaangażowanych w przekaźnictwo dopaminergiczne, zachowania motoryczne, neuroplastyczność (zdolność tkanki nerwowej do tworzenia nowych połączeń) i niektóre funkcje poznawcze, m.in. uczenie się i pamięć. Niektóre wzbudzone geny, czego nie spodziewali się autorzy pracy, znane były do tej pory z tego, że biorą udział w powstawaniu chorób neuropsychiatrycznych i neurodegeneracyjnych, a jeszcze inne - ze swojego udziału w regulacji homeostazy jonów żelaza, jonów żelaza oraz metabolizmu glutationu, czyli mechanizmów niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania neuronów oraz ich przeżycia.

Najbardziej zaciekawiło naukowców jednak to, że część z tych genów odpowiada za tworzenie melodii i dźwięków także u ptactwa śpiewającego. „Oznacza to, że geny związane z muzyką - jej tworzeniem, ale także odbiorem - mocno się zakonserwowały w procesie ewolucji i są wspólne nie tylko dla wielu gatunków, ale także gromad, zwierząt” - podkreśla dr Jaervelae.

„Odkrycia te stanowią niezwykle cenne tło dla dalszych badań dotyczących molekularnych podstaw percepcji i tworzenia muzyki, ewolucji tych procesów oraz roli muzykoterapii w leczeniu wielu schorzeń” - dodaje dr Jaervelae.