Zanieczyszczenie oceanów tworzywami sztucznymi szybko urasta do rangi globalnego problemu ochrony środowiska, zważywszy na wysokie zagęszczenie (do 580 000 sztuk na km2) i globalne rozprowadzenie, napędzane rosnącą w postępie geometrycznym produkcją. Ptaki morskie są szczególnie podatne na tego typu zanieczyszczenia, gdyż powszechnie obserwuje się, że połykają unoszące się na wodzie tworzywa sztuczne. Wyniki nowych badań, opublikowane w »Proceedings of the National Academy of Sciences« (PNAS), ujawniają że zagrożenie, jakie stwarzają dla ptaków morskich zanieczyszczenia tworzywami sztucznymi, jest globalne, wszechobecne i rosnące.

Autorzy – Chris Wilcox, Erik Van Sebille i Britta Denise Hardesty – opracowali prognozy zagrożenia 186 gatunków ptaków morskich na świecie przedostawaniem się tworzyw sztucznych do ich układów trawiennych na podstawie przeglądów literatury, modelowania oceanograficznego i modeli ekologicznych. Najpierw przeprowadzili przestrzenną analizę ryzyka, opierając ją na prognozowanym rozkładzie odpadów i obszarach występowania ptaków morskich, aby przygotować model narażenia na odpady, po czym skorygowali go o opublikowane dane dotyczące występowania tworzyw sztucznych w układach trawiennych ptaków morskich.

Na podstawie literatury zespół ustalił, że w układach trawiennych 80 ze 135 (59%) gatunków ptaków morskich znajdowano w latach 1962-2012 tworzywa sztuczne, a w ramach przeprowadzonych wówczas badań ustalono, że średnio 29% osobników miało je w jelitach. Autorzy szacują, że gdyby badania zostały przeprowadzone dzisiaj to wskaźnik ten wyniósłby szokujące 90%.

Co ważne, model ryzyka został ustawiony na prognozę zagrożenia różnych gatunków ptaków morskich na skalę globalną. Jak czytamy w abstrakcie: „Największy obszar spodziewanego oddziaływania sytuuje się na granicy Oceanu Południowego, na Morzu Tasmana, między Australią a Nową Zelandią, co stoi w opozycji do wyników wcześniejszych prac, które określiły ten obszar jako poddawany słabym presjom antropogenicznym, o niskim zagęszczeniu odpadów morskich”. W ujęciu globalnym przewidywania autorów przedstawiają raczej ponurą przyszłość: „Przewidujemy, że przedostawanie się tworzyw sztucznych do układu trawiennego ptaków morskich zintensyfikuje się i do roku 2050 dotknie 99% wszystkich gatunków”. Są jednak widoki na naprawę tej sytuacji: efektywna gospodarka odpadami może to zagrożenie obniżyć.

Richard Thompson, biolog morski z Uniwersytetu w Plymouth, Zjednoczone Królestwo, zauważył w wypowiedzi dla magazynu »Science«, że ustalenia zespołu „wypełniają bieżące luki w danych i ilustrują gorące punkty geograficzne”, w których tworzywa sztuczne mogą stanowić problem w przyszłości. Badania te mają wyjątkowy charakter z tego względu, że podjęto w nich próbę oceny problemu na całym świecie a nie tylko w poszczególnych regionach i dla poszczególnych gatunków – dodał.

Według »National Geographic« wyniki badań mogą posłużyć za wezwanie do podjęcia działania przez nasz uzależniony od tworzyw sztucznych świat: „Dzisiejsza publikacja dr. Wilcoxa i innych członków grupy roboczej NCEAS wyraźnie podkreśla, jak bardzo nabrzmiał problem zanieczyszczenia oceanów tworzywami sztucznymi. Jednak nie możemy siedzieć z założonymi rękami, kiedy ptaki morskie na świecie przytłaczane są z wolna i nieubłaganie z powodu uzależnienia ludzi od tworzyw sztucznych. Naukowcy, sektor prywatny i obywatele na całym świecie muszą zewrzeć szeregi, aby odeprzeć rosnącą falę tworzyw sztucznych zanieczyszczającą oceany i pomóc w zadbaniu o zdrową kondycję oceanów, od których my wszyscy – także ptaki morskie na całym świecie – jesteśmy uzależnieni”.

Więcej informacji:
http://www.pnas.org/content/early/2015/08/27/1502108112

Źródło: www.cordis.europa.eu

Drukuj PDF