Eksperci z Ohio State University (USA), po analizie 437 badań przeprowadzonych w różnych częściach świata z udziałem ponad 120 tys. osób donoszą, że narcyzm to ważny czynnik ryzyka pojawienia się agresji i przemocy.

Dotyczy to, twierdzą badacze, wszystkich wymiarów narcyzmu i różnych typów agresji.

Związek ten istnieje niezależnie od płci, wieku, czy kraju.

„To dosyć jasny przekaz: narcyzm stanowi ważny czynnik ryzyka nacechowanych agresją i przemocą zachowań w szerokim zakresie” - mówi prof. Brad Bushman, współautor badania.

„Odkryty przez nas związek między narcyzmem i agresją był znaczny - nie miał trywialnego rozmiaru. Wyniki te niosą ważne konsekwencje dla życia w realnym świecie” - podkreśla kierująca pracami Sophie Kjaervik.

Jak wyjaśniają badacze, narcyzm objawia się m.in. nieadekwatnym, zbyt silnym poczuciem własnej ważności.

Głównym elementem jest nadawanie sobie szczególnych praw.

Ma także dwa komponenty - tzw. wielkościowy (osoby z nadmiernie wysoką samooceną) oraz wrażliwy (osoby z samooceną zbyt niską).

Według opracowania, wszystkie te elementy wiążą się się z agresją.

Może ona mieć różny charakter, przybierając np. postać fizyczną, słowną, czy zastraszania. Może być przy tym jawna i ukryta. Nierzadko dotyka niewinne osoby.

„Osoby o nasilonych cechach narcystycznych nie są szczególnie wybredne, jeśli chodzi o sposoby atakowania innych” - zwraca uwagę Kjaervik .

Narcyzm wiąże się także z tyranizowaniem innych osób - zarówno w internecie, jak i w świecie rzeczywistym.

„To ważne odkrycie w czasie, gdy żyjemy w świecie online” - podkreśla badaczka.

Analiza ukazała także dodatkowe informacje na temat narcystycznej agresji.

Osoby narcystyczne mogą mieć napady złości, ale także działać w sposób zimny, z premedytacją i proaktywnie.

Częściej także od innych ludzi stają się agresywne nawet niesprowokowane, choć ryzyko znacząco rośnie w obliczu prowokacji, np. gdy zostaną zignorowane lub urażone.

Naukowców zaskoczyło jednocześnie, że związek narcyzmu z przemocą był niemal równie silny, jak z mniej poważnymi formami agresji.

Przemoc badacze definiują w tym przypadku jako agresję z intencją spowodowania fizycznej krzywdy lub śmierci.

Wyniki te są zgodne z badaniami, które wskazują, iż narcyzm może mieć związek z ekstremalnie niebezpiecznymi formami przemocy, takimi jak strzelanie do dużych grup ludzi.

Można by domniemywać - zwracają jednocześnie uwagę badacze - że narcystyczna agresja będzie częstsza w krajach promujących indywidualizm, takich jak np. USA.

Jednak analiza pokazała, że podobne korelacje widać także w krajach stawiających bardziej na kolektywizm.

Wyniki były także podobne niezależnie od tego, czy badani byli studentami, czy należeli do ogólnej populacji.

Naukowcy podkreślają, że uzyskanych rezultatów nie można odnosić tylko do tzw. narcyzów.

Po pierwsze dlatego, że nie da się wyraźne wyodrębnić osób czysto narcystycznych - niemal każdy ma pewne narcystyczne cechy, choć tylko nieliczni mają je nasilone do patologicznych rozmiarów.

Wyniki analizy wskazują tymczasem, że narcyzm wiąże się z ryzykiem agresji, jeszcze zanim osiągnie patologiczny poziom.

„Wszyscy jesteśmy bardziej skłonni do agresji, kiedy jesteśmy bardziej narcystyczni” - mówi prof. Bushman.

Jeden z wyników, który szczególnie był widoczny, to sposób, w jaki narcystyczne osoby reagują, kiedy czują się zagrożone.

„Nasze rezultaty sugerują, że głównym łącznikiem między narcyzmem i agresją jest prowokacja” - informuje ekspert.

„Ludzie z nasilonym narcyzmem mają cienką skórę i eksplodują, jeśli poczują się ignorowane lub potraktowane bez szacunku” - dodaje.