|
Zamknij X
|
Wystarczy niewiele: zdjęcie plastiku zebranego nad rzeką i fotografia okolicznej roślinności. Każdy chętny może współtworzyć, wraz z naukowcami, mapę zanieczyszczenia górskich rzek makroplastikiem - mówi inicjator akcji, dr Maciej Liro z IOP PAN.
Zanieczyszczenie makroplastikiem zagraża zasobom wodnym, różnorodności biologicznej i walorom rekreacyjnym górskich rzek - mówi dr Maciej Liro z Instytutu Ochrony Przyrody PAN w Krakowie w rozmowie z serwisem Nauka w Polsce, który już wcześniej, wraz z naukowcami z instytutu, opisywał problem zanieczyszczenia rzek makroplastikiem.
Docelowo dobrze byłoby zwalczyć problem i ograniczać związane z nim zagrożenia. Najpierw trzeba jednak ustalić, gdzie w rzece gromadzi się najwięcej makroplastiku.
Naukowcy mają pomysł, by do identyfikacji najbardziej zanieczyszczonych miejsc wciągnąć "zwykłych ludzi". "Wykorzystanie nauki obywatelskiej, czyli podejścia angażującego do współpracy naukowej wolontariuszy niebędących specjalistami - np. nauczycieli i uczniów lub inne chętne osoby, daje szanse zgromadzenia informacji o tym problemie w różnych skalach przestrzennych, np. gminy lub zlewni rzeki" – mówi dr Liro. Dodaje, że osoby, które bezpośrednio zetkną się z kwestią zanieczyszczeń, zyskają większą świadomość rangi tego problemu.
Dr Liro prowadzi akcję w ramach projektu nauki obywatelskiej: zaprasza chętnych do fotografowania śmieci widocznych gołym okiem (makroplastiku), zalegających w rzekach górskich.
Do pozyskania informacji o zanieczyszczeniu rzeki górskiej makroplastikiem wystarczy zwykły smartfon. Łącznie trzeba wykonać maksymalnie 6-8 zdjęć.
"Udokumentowanie ilości i typu makroplastiku polega na wykonaniu dwóch zdjęć: pierwszego, pokazującego samą powierzchnię - i drugiego, pokazującego makroplastik zebrany z 10 metrów kwadratowych jej powierzchni" - tłumaczy badacz.
Naukowcy proponują dokumentować śmieci na kilku typach powierzchni nad rzeką. Ich wyróżnienie powinno być proste nawet dla niespecjalistów - mówi dr Liro. Wymienia on cztery typy powierzchni. Pierwszy to osad nieporośnięty roślinnością - w praktyce chodzi np. o żwirowy lub piaszczysty brzeg rzeki. Drugim typem powierzchni jest roślinność zielna, czyli wszystkie rośliny bez zdrewniałych łodyg. Kolejny typ to powierzchnia porośnięta drzewami i krzewami, na przykład las wierzbowy porastający tereny nadrzeczne. Ostatnim typem są powierzchnie pokryte rumoszem drzewnym czyli fragmentami martwych drzew i krzewów.
"Najpierw wyznaczamy powierzchnię 10m2 (np. prostokąt 2 m na 5 m lub koło o promieniu około 1,8 m). Następnie zakładamy rękawiczki i zbieramy widoczny w jej granicach makroplastik. Zebrane śmieci układamy na jednolitym tle. W kadrze umieszczamy długopis, linijkę lub inny obiekt, który podczas dalszych analiz da badaczom pogląd o rozmiarach makroplastiku. Dwa wykonane zdjęcia uploadujemy przy użyciu formularza online dla każdej badanej powierzchni" - tłumaczy dr Liro.
Już po wysłaniu uczestnik akcji zobaczy na mapie zarówno swoje zdjęcia, jak i fotografie śmieci wykonanych w innych miejscach, przez innych użytkowników.
Dlaczego naukowcy zwracają uwagę na otoczenie rzeki? Zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami badaczy z IOP PAN stosunkowo więcej plastiku powinno występować w otoczeniu dużych skupisk ludzkich w dnach dolin rzecznych - zwłaszcza w tych odcinkach koryta, gdzie zdarzają się zarośnięte wyspy i rumosz drzewny. Należy potwierdzić, w których miejscach rzeki plastik jest najczęściej zatrzymywany, i gdzie najefektywniej można go usuwać.
"Liczymy na to, że zdjęcia wskażą miejsca występowania nagromadzeń plastiku w rzekach górskich, co pomoże pomóc samorządom wybrać odpowiednią strategię oczyszczania górskich rzek" - komentuje badacz.
Związane z takimi akcjami badania mogą pomóc w wyborze miejsc oczyszczania rzek - albo miejsc instalacji infrastruktury do usuwania plastiku.
Jak podkreśla dr Liro, głównym celem metody i nauki obywatelskiej jest zbieranie informacji poprzez zaangażowanie zwykłych obywateli, a nie tylko ekspertów. "Zachęcając nauczycieli, a za ich pośrednictwem - także dzieci, do wykonywania takich pomiarów, na przykład w trakcie wycieczki szkolnej, możemy wzbudzić w nich zainteresowanie problemem. W przyszłości ułatwi to dialog pomiędzy naukowcami a społeczeństwem i umożliwi łatwiejsze opracowywanie praktycznych rozwiązań problemu" - uważa naukowiec.
Źródło: pap.pl
Uważa prof. Anna Preis z Uniwersytetu Adama Mickiewicza.
Wynika z badania opublikowanego w Nature Human Behaviour.
Przypomnieli członkowie Komitetu przy Prezydium PAN.
Zestaw map został wydany w języku chińskim i angielskim.
Nowebadania profesor psychologii Julie Aitken Schermer .
25 maja 2018 roku zacznie obowiązywać Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r (RODO). Potrzebujemy Twojej zgody na przetwarzanie Twoich danych osobowych przechowywanych w plikach cookies. Poniżej znajdziesz pełny zakres informacji na ten temat.
Zgadzam się na przechowywanie na urządzeniu, z którego korzystam tzw. plików cookies oraz na przetwarzanie moich danych osobowych pozostawianych w czasie korzystania przeze mnie ze strony internetowej Laboratoria.net w celach marketingowych, w tym na profilowanie i w celach analitycznych.
Administratorami Twoich danych będziemy my: Portal Laboratoria.net z siedzibą w Krakowie (Grupa INTS ul. Czerwone Maki 55/25 30-392 Kraków).
Chodzi o dane osobowe, które są zbierane w ramach korzystania przez Ciebie z naszych usług w tym zapisywanych w plikach cookies.
Przetwarzamy te dane w celach opisanych w polityce prywatności, między innymi aby:
dopasować treści stron i ich tematykę, w tym tematykę ukazujących się tam materiałów do Twoich zainteresowań,
dokonywać pomiarów, które pozwalają nam udoskonalać nasze usługi i sprawić, że będą maksymalnie odpowiadać Twoim potrzebom,
pokazywać Ci reklamy dopasowane do Twoich potrzeb i zainteresowań.
Zgodnie z obowiązującym prawem Twoje dane możemy przekazywać podmiotom przetwarzającym je na nasze zlecenie, np. agencjom marketingowym, podwykonawcom naszych usług oraz podmiotom uprawnionym do uzyskania danych na podstawie obowiązującego prawa np. sądom lub organom ścigania – oczywiście tylko gdy wystąpią z żądaniem w oparciu o stosowną podstawę prawną.
Masz między innymi prawo do żądania dostępu do danych, sprostowania, usunięcia lub ograniczenia ich przetwarzania. Możesz także wycofać zgodę na przetwarzanie danych osobowych, zgłosić sprzeciw oraz skorzystać z innych praw.
Każde przetwarzanie Twoich danych musi być oparte na właściwej, zgodnej z obowiązującymi przepisami, podstawie prawnej. Podstawą prawną przetwarzania Twoich danych w celu świadczenia usług, w tym dopasowywania ich do Twoich zainteresowań, analizowania ich i udoskonalania oraz zapewniania ich bezpieczeństwa jest niezbędność do wykonania umów o ich świadczenie (tymi umowami są zazwyczaj regulaminy lub podobne dokumenty dostępne w usługach, z których korzystasz). Taką podstawą prawną dla pomiarów statystycznych i marketingu własnego administratorów jest tzw. uzasadniony interes administratora. Przetwarzanie Twoich danych w celach marketingowych podmiotów trzecich będzie odbywać się na podstawie Twojej dobrowolnej zgody.
Dlatego też proszę zaznacz przycisk "zgadzam się" jeżeli zgadzasz się na przetwarzanie Twoich danych osobowych zbieranych w ramach korzystania przez ze mnie z portalu *Laboratoria.net, udostępnianych zarówno w wersji "desktop", jak i "mobile", w tym także zbieranych w tzw. plikach cookies. Wyrażenie zgody jest dobrowolne i możesz ją w dowolnym momencie wycofać.
Więcej w naszej POLITYCE PRYWATNOŚCI
Recenzje