Akceptuję
W ramach naszej witryny stosujemy pliki cookies w celu świadczenia państwu usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczone w Państwa urządzeniu końcowym. Możecie Państwo dokonać w każdym czasie zmiany ustawień dotyczących cookies. Więcej szczegółów w naszej Polityce Prywatności

Zamknij X
Labro glowna

Naukowy styl życia

Nauka i biznes

Strona główna Informacje
Dodatkowy u góry
Labro na dole

Tożsamość narodowa może przerodzić się w narodowy narcyzm

Ludzie dążą do przynależności do grup, które dobrze oceniają i z którymi się identyfikują. Silna tożsamość wewnątrzgrupowa przynosi pozytywne rezultaty zarówno jednostkom, jak i całej grupie. Jednak, gdy tożsamość grupowa jest motywowana frustracją, niską samooceną lub niskim poczuciem kontroli na swoim życiem, może się przejawiać się jako narcyzm kolektywny (zbiorowy) - przekonanie, że własna grupa jest wyjątkowa i zasługuje na specjalne traktowanie.

Przykładem tego typu sytuacji jest narcyzm narodowy. Nie ma on, wbrew pozorom, wiele wspólnego z patriotyzmem, za to dużo z wiarą w teorie spiskowe, populizmem, dbaniem o pozory, zawiścią, gniewem i sceptycyzmem wobec nauki.

Narodowy narcyzm a dobro jednostki

„Większość z nas chce przynależeć do grup społecznych, które ocenia pozytywnie i z którymi może się zidentyfikować. Grupy te zwykle opierają się na sieciach społecznych, z którymi często obcujemy (to koledzy z pracy czy kibice naszej ulubionej drużyny sportowej). Mogą też bazować na bardziej abstrakcyjnych kategoriach jak narodowość czy przynależność etniczna” - tłumaczą na łamach „Nature Reviews Psychology” prof. Aleksandra Cisłak-Wójcik z Uniwersytetu SWPS i prof. Aleksandra Cichocka z University of Kent.

W swojej najnowszej publikacji badaczki - na podstawie analizy dostępnej literatury naukowej – wyjaśniają, jak poczucie narodowego narcyzmu wiąże się m.in. z postrzeganiem polityki i nauki, a zwłaszcza z postawami wobec kwestii związanych z ochroną zdrowia i ochroną środowiska.

Wiele wcześniejszych badań wskazuje, że narodowy narcyzm (zwykle oceniany za pomocą skali, w której uczestnicy opisują, na ile zgadzają się ze stwierdzeniami takimi jak: "Mój naród zasługuje na specjalne traktowanie") wzrasta po wystąpieniu zagrożeń dla osobistych potrzeb. Np. uczestnicy pewnego amerykańskiego badania proszeni o wspomnienie negatywnej sytuacji, w której nie mieli kontroli nad swoim życiem, deklarowali wyższy poziom narodowego narcyzmu w porównaniu z uczestnikami przypominającymi sobie negatywną sytuację, nad którą mieli kontrolę.

Tego rodzaju tożsamość grupowa koncentruje się przede wszystkim na ochronie wizerunku własnej grupy, czyli np. wizerunku narodowego, zwłaszcza gdy jest on zagrożony. Troska o to może przeważać nad troską o innych członków grupy i w dłuższej perspektywie mieć negatywne konsekwencje. Odbywa się ostatecznie kosztem poszczególnych jednostek.

Narodowy narcyzm a postawy wobec zmian klimatycznych

„Zarówno zmiany klimatyczne, jak i kryzysy zdrowia publicznego charakteryzuje napięcie między globalnymi celami a lokalnymi działaniami. Postawy ludzi wobec nich zazwyczaj zależą od tożsamości narodowej” - mówi główna autorka publikacji, prof. Aleksandra Cisłak-Wójcik, psycholożka i prorektorka ds. nauki Uniwersytetu SWPS.

Jak wynika z przeprowadzonej przez nią i drugą analizy badań, w kwestiach związanych z ochroną środowiska troska o wizerunek kraju przejawia się często jako gotowości do sprzeciwiania się proekologicznym działaniom oraz do popierania działań antyekologicznych.

„Jest to prawdopodobnie spowodowane tym, że działania na rzecz ochrony środowiska bywają postrzegane jako narzucane danemu państwu przez potężne grupy (inne państwa lub organizacje międzynarodowe). Opór wobec tych rzekomych wpływów daje poczucie niezależności i autonomii, nawet jeśli nie służy interesom narodowym na dłuższą metę” - tłumaczy prof. Cisłak-Wójcik.

Przykładem takiej sytuacji jest popieranie działań, które podważają wysiłki na rzecz zwalczania zmian klimatu, np. opowiadanie się na dofinansowywaniem przemysłu węglowego i sprzeciwianie wobec polityk takich jak Europejski Zielony Ład, czyli pakiet inicjatyw mających na celu skierowanie UE na drogę transformacji ekologicznej i osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r.

Narodowy narcyzm a postawy wobec ochrony zdrowia

Jak podają autorki publikacji, narodowy narcyzm przejawia się także w podejściu jednostek do kwestii ochrony zdrowia i polityki zdrowotnej. Badania pokazują, że np. podczas pandemii COVID-19 w Stanach Zjednoczonych osoby o wysokim poziomie narodowego narcyzmu były skłonne zaakceptować negatywne konsekwencje zdrowotne dla społeczeństwa, będące wynikiem mniejszej liczby przeprowadzanych testów na koronawirusa. Wynikało to z faktu, że masowe testowanie mogłoby ujawnić wyższą liczbę zakażeń, co z kolei szkodziłoby wizerunkowi kraju, sugerując, że nie radzi on sobie z hamowaniem rozprzestrzeniania się SARS-CoV-2.

Osoby o wysokim narodowym narcyzmie w USA częściej też opowiadały się za wprowadzeniem na rynek amerykańskiej szczepionki, szybciej niż to uczynią inne kraje, nawet jeśli wiązało się to z jej promowaniem i sprzedażą bez należytej staranności, w tym bez przeprowadzonych badań nad konsekwencjami jej stosowania u ludzi.

„Te wyniki można wyjaśnić tym samym mechanizmem: obawami dotyczącymi wizerunku narodowego” – komentuje prof. Cisłak-Wójcik.

Narodowy narcyzm a wiara w teorie spiskowe

Skłonność do popierania polityki, która wzmacnia wizerunek narodowy kosztem dobrostanu współobywateli, może się nasilać przez wiarę w teorie spiskowe, np. te dotyczące grup wywodzących się spoza narodu.

Jak pokazały brytyjskie i polskie badania, narodowy narcyzm jest pozytywnie związany z akceptacją teorii spiskowych dotyczących szczepień. Wyraża się to w popieraniu stwierdzeń takich jak: „Firmy farmaceutyczne, naukowcy i akademicy współpracują, aby zatuszować niebezpieczeństwo wynikające ze szczepień” lub „Szczepionka przeciw grypie pozwala rządowi na monitorowanie osób starszych poprzez wszczepienie urządzeń śledzących”.

Kolejne badanie, analizujące dane z 56 krajów, wykazało silny wpływ narodowego narcyzmu na akceptację przekonań spiskowych dotyczących pandemii COVID-19. Oddają je stwierdzenia takie jak: „Koronawirus to broń biologiczna stworzona przez naukowców" czy „Koronawirus to oszustwo wymyślone przez grupy interesów dla zysków finansowych”.

Narodowy narcyzm a wiara w naukę (a raczej jej brak)

Jak wynika z powyższych, narodowy narcyzm jest też mocno związany ze sceptycyzmem wobec nauki. Przykładem mogą być wspomniane wcześniej postawy wobec pandemii COVID-19, wobec nowych terapii czy wobec wyników badań pokazujących, że obecne zmiany klimatyczne są wynikiem działalności człowieka. Osoby z wysokim poziomem narodowego narcyzmu identyfikują się ze poglądem: „Twierdzenie, że klimat zmienia się z powodu emisji z paliw kopalnych, to oszustwo przeprowadzone przez skorumpowanych naukowców, którzy chcą wydać więcej pieniędzy podatników na badania klimatyczne”.

Dlatego, zdaniem naukowczyń, radzenie sobie z obecnymi wyzwaniami ludzkości, takimi jak zmiany klimatyczne, szybko rozprzestrzeniające się choroby zakaźne i globalne nierówności, wymaga pokonania szkodliwych przejawów narcyzmu narodowego. „Ze względu na zagrożenia społeczne, jakie niesie, potrzebny jest stały monitoring jego poziomu w danym kraju. Potrzebne są także wysiłki edukacyjne służące unikaniu lub minimalizowaniu długoterminowych szkód, które mogą z niego wynikać dla polityki zdrowotnej i klimatycznej państw” - podkreśla prof. Cisłak-Wójcik.

„I wreszcie - konieczne jest także kontynuowanie badań nad zrozumieniem podstaw narcyzmu narodowego wśród członków narodów lub grup etnicznych” - podsumowuje.


Źródło: pap.pl


Drukuj PDF
wstecz Podziel się ze znajomymi

Recenzje




Algorytm poetą?
29-11-2024

Algorytm poetą?

A\Zbadano, jak odbiorcy reagują na poezję autorstwa AI oraz człowieka

Informacje dnia: W Polsce żyje miasto ludzi uratowanych dzięki przeszczepom szpiku Popularny lek na tarczycę może mieć związek z zanikiem kości W ostatnich 60 latach światowa produkcja żywności stale rosła Sztuczna inteligencja niesie zagrożenia dla rynku pracy Program naprawczy dla NCBR IChF PAN z grantem KE W Polsce żyje miasto ludzi uratowanych dzięki przeszczepom szpiku Popularny lek na tarczycę może mieć związek z zanikiem kości W ostatnich 60 latach światowa produkcja żywności stale rosła Sztuczna inteligencja niesie zagrożenia dla rynku pracy Program naprawczy dla NCBR IChF PAN z grantem KE W Polsce żyje miasto ludzi uratowanych dzięki przeszczepom szpiku Popularny lek na tarczycę może mieć związek z zanikiem kości W ostatnich 60 latach światowa produkcja żywności stale rosła Sztuczna inteligencja niesie zagrożenia dla rynku pracy Program naprawczy dla NCBR IChF PAN z grantem KE

Partnerzy

GoldenLine Fundacja Kobiety Nauki Job24 Obywatele Nauki NeuroSkoki Portal MaterialyInzynierskie.pl Uni Gdansk MULTITRAIN I MULTITRAIN II Nauki przyrodnicze KOŁO INZYNIERÓW PB ICHF PAN FUNDACJA JWP NEURONAUKA Mlodym Okiem Polski Instytut Rozwoju Biznesu Analityka Nauka w Polsce CITTRU - Centrum Innowacji, Transferu Technologii i Rozwoju Uniwersytetu Akademia PAN Chemia i Biznes Farmacom Świat Chemii Forum Akademickie Biotechnologia     Bioszkolenia Geodezja Instytut Lotnictwa EuroLab

Szanowny Czytelniku!

 
25 maja 2018 roku zacznie obowiązywać Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r (RODO). Potrzebujemy Twojej zgody na przetwarzanie Twoich danych osobowych przechowywanych w plikach cookies. Poniżej znajdziesz pełny zakres informacji na ten temat.
 
Zgadzam się na przechowywanie na urządzeniu, z którego korzystam tzw. plików cookies oraz na przetwarzanie moich danych osobowych pozostawianych w czasie korzystania przeze mnie ze strony internetowej Laboratoria.net w celach marketingowych, w tym na profilowanie i w celach analitycznych.

Kto będzie administratorem Twoich danych?

Administratorami Twoich danych będziemy my: Portal Laboratoria.net z siedzibą w Krakowie (Grupa INTS ul. Czerwone Maki 55/25 30-392 Kraków).

O jakich danych mówimy?

Chodzi o dane osobowe, które są zbierane w ramach korzystania przez Ciebie z naszych usług w tym zapisywanych w plikach cookies.

Dlaczego chcemy przetwarzać Twoje dane?

Przetwarzamy te dane w celach opisanych w polityce prywatności, między innymi aby:

Komu możemy przekazać dane?

Zgodnie z obowiązującym prawem Twoje dane możemy przekazywać podmiotom przetwarzającym je na nasze zlecenie, np. agencjom marketingowym, podwykonawcom naszych usług oraz podmiotom uprawnionym do uzyskania danych na podstawie obowiązującego prawa np. sądom lub organom ścigania – oczywiście tylko gdy wystąpią z żądaniem w oparciu o stosowną podstawę prawną.

Jakie masz prawa w stosunku do Twoich danych?

Masz między innymi prawo do żądania dostępu do danych, sprostowania, usunięcia lub ograniczenia ich przetwarzania. Możesz także wycofać zgodę na przetwarzanie danych osobowych, zgłosić sprzeciw oraz skorzystać z innych praw.

Jakie są podstawy prawne przetwarzania Twoich danych?

Każde przetwarzanie Twoich danych musi być oparte na właściwej, zgodnej z obowiązującymi przepisami, podstawie prawnej. Podstawą prawną przetwarzania Twoich danych w celu świadczenia usług, w tym dopasowywania ich do Twoich zainteresowań, analizowania ich i udoskonalania oraz zapewniania ich bezpieczeństwa jest niezbędność do wykonania umów o ich świadczenie (tymi umowami są zazwyczaj regulaminy lub podobne dokumenty dostępne w usługach, z których korzystasz). Taką podstawą prawną dla pomiarów statystycznych i marketingu własnego administratorów jest tzw. uzasadniony interes administratora. Przetwarzanie Twoich danych w celach marketingowych podmiotów trzecich będzie odbywać się na podstawie Twojej dobrowolnej zgody.

Dlatego też proszę zaznacz przycisk "zgadzam się" jeżeli zgadzasz się na przetwarzanie Twoich danych osobowych zbieranych w ramach korzystania przez ze mnie z portalu *Laboratoria.net, udostępnianych zarówno w wersji "desktop", jak i "mobile", w tym także zbieranych w tzw. plikach cookies. Wyrażenie zgody jest dobrowolne i możesz ją w dowolnym momencie wycofać.
 
Więcej w naszej POLITYCE PRYWATNOŚCI
 

Newsletter

Zawsze aktualne informacje