Światowy Rok Fizyki rozpocznie się już w Sylwestra 2004/2005. Przedsięwzięcie obejmie swoim zasięgiem 63 kraje.

Celem nadrzędnym, jaki stawiają sobie organizatorzy, jest całoroczna promocja fizyki i ukazanie istotnej roli, jaką nauka ta pełni w naszym codziennym życiu.

Pretekstem do obchodów Roku jest przypadające w roku 2005 stulecie ważnych odkryć Alberta Einsteina i ich publikacji.

Pomysłodawcy przedsięwzięcia chcą w ramach Roku m.in.: zaktywizować środowiska akademickie skupione wokół fizyki i nauk przyrodniczych; wykreować i pokazywać "pozytywne wzorce interdyscyplinarnej współpracy"; ukazać zasługi fizyki na polu innych dziedzin nauki; oraz podkreślić gospodarcze, a nawet kulturowe znaczenie fizyki we współczesnym społeczeństwie, które nie może istnieć bez ciągłego rozwoju technologii.

Obchody Światowego Roku Fizyki w Polsce rozpoczną się uroczyście o północy w Sylwestra 2004/2005 na Balu Fizyków na Wydziale Fizyki Politechniki Warszawskiej.

Wydarzeniem Roku będzie międzynarodowa konferencja Foton 2005 w Warszawie (30 sierpnia - 8 września). Konferencje takie odbywają się co dwa lata w różnych miejscach na świecie.

Pierwszego dnia konferencji przestawiona zostanie stuletnia historia fotonu, od wyjaśnienia zjawiska fotoelektrycznego przez Einsteina do dzisiejszej roli fotonu w nauce i naszym życiu. W następnych dniach omawiane będą najnowsze badania w dziedzinie fizyki wysokich energii.

Odbędą się też warsztaty w Kazimierzu dotyczące przyszłości zderzaczy fotonowych, a na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego otwarta zostanie także wystawa poświęcona Marii Skłodowskiej-Curie i Albertowi Einsteinowi.

Jak zapowiada prof. Marta Kicińska-Habior, która przewodniczy Krajowemu Komitetowi Organizacyjnemu Światowego Roku Fizyki, w konferencji wezmą udział wielkie sławy, w tym nobliści.

W dniach 11-16 września 2005 roku w Warszawie odbędzie się XXXVIII Zjazd Fizyków Polskich, w ramach którego dojdzie do spektakularnego wydarzenia -... prawykonania utworu Wojciecha Kilara o tematyce "fizycznej".

"Dla uczczenia Światowego Roku Fizyki 2005 Wojciech Kilar komponuje symfonię na głosy, chór i orkiestrę, zatytułowaną +Sinfonia de motu+, czyli +Symfonia o ruchu+. Inicjatorami tego wydarzenia byli fizycy polscy, którzy zainspirowali kompozytora do +zajęcia się tematyką fizyczną+" - mówi prof. Kicińska-Habior.

Symfonia zostanie po raz pierwszy wykonana na uroczystym koncercie w Filharmonii Narodowej.

We wrześniu w Warszawie odbędzie się także Festiwal Nauki. 17 września ma zostać ogłoszony Dniem Fizyki.

W planach jest też ogólnopolski eksperyment polegający na pomiarze zapylenia powietrza w całej Polsce, w którym wzięłyby udział szkoły. "Z uzyskanych wyników chcemy sporządzić mapę zapylenia powietrza w Polsce" - mówi prof. Kicińska-Habior.

Nie zabraknie zawodów i olimpiad sprawdzających wiedzę z fizyki oraz innych konkursów. Swoich sił będą mogli spróbować plastycy, fotograficy ("Fotografujemy zjawiska fizyczne") i literaci (opowiadanie związane z fizyką, naukami przyrodniczymi).

"Oczekujemy, że kulminacją obchodów będzie wmurowanie kamienia węgielnego pod budowę Centrum Nauki Kopernik - obiektu, w którym będzie można samodzielnie przeprowadzać różnego rodzaju eksperymenty" - mówi prof. Kicińska-Habior.

W ramach Światowego Roku Fizyki w prasie pojawiać się będą artykuły na temat fizyki, a w radiu i telewizji - np. dyskusje panelowe. Będą też interdyscyplinarne konferencje, warsztaty i sympozja, przeznaczone również dla osób nie zajmujących się na co dzień fizyką.

"Będziemy nakłaniać wszystkich tych, którzy lubią myśleć, do poszukiwania związków fizyki z matematyką, biologią, socjologią, finansami, informatyką, filozofią, a nawet... kulturoznawstwem" - mówi prof. Kicińska-Habior.

Sporo ma dziać się m.in. w telewizji. "Mamy podpisaną umowę z programem 1 Telewizji Polskiej, w ramach której powstanie pięć programów edukacyjnych" - mówi przewodnicząca Komitetu Organizacyjnego.

Programy te będą poświęcone fizyce pojazdów, fizyce w medycynie, fizyce w środkach przekazu informacji, przyszłości energetyki oraz fizyce w ochronie środowiska.

Aby dotrzeć do jak najszerszego grona odbiorców, prowadzone są nawet rozmowy z producentem popularnego serialu telewizyjnego. "Mamy nadzieję, że pojawi się w nim wątek związany ze Światowym Rokiem Fizyki" - zdradza prof. Kicińska-Habior.

Dla młodzieży szkolnej i studentów przygotowywane są także konkursy, wykłady, pokazy doświadczeń, spotkania z fizykami, filmy, a nawet przedstawienia teatralne, a dla profesjonalistów związanych z fizyką - seminaria, konferencje i sympozja.

Obchody Światowego Roku Fizyki obejmą 63 kraje - nie tylko te, których pozycja w fizyce światowej jest już ustalona.

Imprezy z okazji Roku Fizyki odbędą się m.in. w Albanii, Serbii i Czarnogórze, Salwadorze, Panamie, Dominikanie, Ekwadorze, Botswanie, Ghanie, Tanzanii, na Filipinach, w Egipcie.

Oprócz imprez krajowych planowane są przedsięwzięcia międzynarodowe. Polska będzie uczestniczyć w trzech takich imprezach, w tym - w uroczystej inauguracji Światowego Roku Fizyki w Paryżu w styczniu 2005.

Laureaci nagrody Nobla, autorytety z dziedziny fizyki, wybitni naukowcy spotkają się wówczas ze studentami fizyki z całego świata, aby podzielić się z nimi swoją wizją fizyki jutra.

Do Paryża pojedzie też reprezentacja z Polski. Będzie to grupa młodzieży składająca się ze zwycięzców Olimpiady Fizycznej i Turnieju Młodych Fizyków, którzy podjęli studia fizyczne.

Polska włączy się też w akcję Fizyka oświeca świat.

Wieczorem 18 kwietnia 2005 roku, w 50. rocznicę śmierci Alberta Einsteina, w Princeton (New Jersey, USA) - mieście, w którym Einstein spędził ostatnie lata swojego życia - zgasną wszelkie światła, a następnie zostanie zapalone jedno, które stanie się pierwszym elementem wielkiej sztafety świetlnej.

Ten impuls światła będzie wędrował w ciemności przez całe Stany Zjednoczone (ze wschodu na zachód), a następnie obiegnie całą kulę ziemską i po 24 godzinach powróci do Princeton.

Impuls światła będzie także przekazywany na terenie Polski, ze wschodu na zachód.

Organizatorzy chcą w ten sposób zwrócić uwagę na fakt, że nauka, podobnie jak sport czy muzyka, jest międzynarodowym językiem zrozumiałym poza politycznymi czy ideologicznymi granicami, łączącym placówki naukowe, szkoły i inne organizacje na całym świecie.

Polacy wezmą udział także w międzynarodowym konkursie fizycznym Poszukiwanie talentów.

Jego celem jest zachęcenie młodzieży do zainteresowania się fizyką i udziału w jej uprawianiu poprzez różne formy twórczej aktywności.

Przewidziany jest udział uczniów szkół podstawowych, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych w kilku grupach wiekowych: 10-12 lat, 13- 15 lat, 16-18 lat.

Punktowany będzie udział w imprezach Światowego Roku Fizyki 2005, a w szczególności w konkursach i doświadczeniach, udział w konkursach i olimpiadach fizycznych, warsztatach Krajowego Funduszu na rzecz Dzieci, a także działania indywidualne potwierdzone przez szkołę.

Zwycięzcy wyłonieni w naszym kraju będą reprezentantami Polski na forum międzynarodowym.

Honorowy patronat nad obchodami Światowego Roku Fizyki w Polsce objął prezydent Aleksander Kwaśniewski.

Kalendarz imprez organizowanych w Polsce umieszczony jest na polskiej stronie internetowej Światowego Roku Fizyki 2005. Na międzynarodowej stronie można znaleźć spis imprez organizowanych w różnych krajach na świecie.

PAP - Nauka w Polsce, Katarzyna Knap

---

wstecz Podziel się ze znajomymi