Poniżej zostało opisanych kilka podstawowych możliwości zastosowania nanoTECHNOLOGII i nanoCZĄSTEK w biologii i medycynine. Bakteriobójcze właściwości tlenku cynku, złota  oraz srebra, nanoRURKI oraz nanoKULKI, będące nośnikami leków, złote i srebrne materiały pokrywające protezy to przykłady zastosowań nanoTECHNOLOGII w nowoczesnej medycynie. nanoTECHNOLOGIA jest obecna w medycynie już od dawna. Leczy ludzi, ułatwia, a czasem i ratuje życie. Zdażają się jednak przypadki, kiedy to nanoŚWIAT może być szkodliwy dla człowieka. Przyjżyjmy się dokładniej gdzie może być zastosowana nanoTECHNOLOGIA, kiedy na codzień jej używamy oraz kiedy robimy to świadomie, a kiedy nie.

Stosowane materiały

Srebro (Ag), złoto (Au), tlenek cynku (ZnO) , dwutelenk cyny (SnO2) są to materiały powszechnie znajdujące zastosowanie w medycynie.  ZnO, Ag, Au mają właściwości bakterio bójcze, złoto ponadto jest materiałem  najłatwiej przyswajanym przez organizm ludzki, dlatego właśnie niem sa pokrywane wszelkiego rodzaju protezy.  nanoSTRUKTURY SnO2, ZnO świetnie się nadają jako materiał transportujący leki w organiźmie.

Właściwości antybakteryjne nanoTECHNOLOGII

Właściwości antybakteryjne srebra nie są niczym nowym. Już w starożytnej Grecji były one znane i powiszechnie wykorzystywane. Nie jest przypadkiem, kielichy i naczynia były robione ze srebra. Miały one na celu zabezpieczenie spożywanych posiłków przed bakteriami.  Srebrne monety były powszechnie używane do dezynfekcji wody. Dziś nanoCZĄSTKI srebre można znaleźć w tkaninach, dezodorantach oraz bandażach i plastrach leczniczych. Stosowanie plastrów z cząsteczkami srebra powoduje szybsze gojenie się ran.

Jak takie produkty powstają?

W procesach chemicznych lub biologicznych otrzymuje się  nanoCZĄSTKI srebra o wymiarach z przedziału 10 – 50 nm. Następnie taki proszek jest nanoszony na tkaniny np. metodami ultradźwiękowymi. Istnieją także procesy pozwalając e na sytezę nanoSREBRA bezpośrednio na materiale. Problem technologiczny polega jednak na tym, że po pierwszym praniu ponad połowa nanoCZĄSTEK znika z naszych tkanin, dlatego te technologie nadają się bardziej do produktów jednorazowego użytku, jak np. plastry.

Nadmierna ilość srebra w organiźmie nie jest jednak zdrowa. Znane są przypadki osób, które ze względu na nie kontrolowane przyswajanie srebra przez organizm popadły w chorobę popularnie nazywaną „srebrzycą,” a jej bardziej fachowa nazwa do ARGYRIA. Jej objawem jest zmiana koloru skóry na srebrną lub niebieską (foto). Jak donoszą źródła, obecnie poza tym objawem, nie wykryto innych skutków ubocznych.

W celu ulepszenia właściwości bakteriobójczych tkanin, w ostatinch latach trwają intensywne badania nad rozwojem nanoCZĄSTEK  telnku cynku. ZnO ma tak jak srebro silne właściwości bakteriobójcze, ale poza tym ma jeszcze właściwości wysuszające, co stanowi jego przewagę. Dzięki tym właściwościom ZnO poza zabijaniem bakterii dodatkowo wysusza ranę powodując jej szybsze gojenie się. Tego rodzaju techniki są stosowane przy produkcji plastrów na poparzenia. Niestety nie we wszystkich krajach te produkty są dopuszczone do sprzedaży.

ZnO w stomatologii

Tlenek cenku jest bardzo często używany przez stomatologów.  ZnO jest swego rodzaju aktywatorem wspomagającym odbudowywanie się zębiny. W tym wypadku bardzo ważne są wymiary nanoPROSZKU, gdyż kanaliki w zębach mają srednicę do 4µm. Cząsteczki ZnO mające średnice ok 100nm wpenetrują tam bez większych problemów, ale jeżeli byłby większe, to prawdopodobnie nie przyniosłyby żadnego efektu.

nanoRURKI i nanoKULKU jako nośniki leków

nanoSTRUKTURY mogą być używane do transportu leków w organiźmie. nanoRURKI i nanoKULKU są wypełniane lekarstwem i następnie podawane pacjentowi. W kolejnym etapie na zasadzie zmian koncentracji lek dyfunduje do organizmu. Dzięki tej metodzie lek jest dozowany stopniowo i w sposób ciągły i w całym organiźmie jednocześnie. Do tych zastosowań nadają się zarówno nanoRURKI z ZnO jak i nanoKULKI z SnO2.

Niebezpieczeństwo nanoTECHNOLOGII

Mimo wielu zalet i ułatwień jakie niesie nanoTECHNOLOGIA, ma ona też swoje wady. Nie chodzi tu o tak podstawowe sprawy jak skomplikowane maszyny stosowane do produkcji nano, które pobierają dużo energii, lecz o rakotwórczość nanoCZĄSTEK. Istnieje ryzyko, że nanoCZĄSTKI o wymiarach ok 10 – 30 nm mogą być szkodliwe dla zdrowia. Hipotezy te nie są potwierdzona badaniami, jednak coraz więcej naukowców zastanawia się nad tym problemem i podjrzewa, że nanoCZĄSTKI, mogą się okazać szkodliwe. Jeżeli w przyszłości nanoRURKI mają nam ratować życie transportując leki w naszym organiźmie, zastanówmy się, czy dzisiaj nie warto ograniczyć innych nanoCZĄSTEK, żeby nie wyczerpać swojego limitu np. stosując dezodorant z molekułami srebra.



Źródło: PAP - www.nanorewolucja.pl
Fot.: www.esculap.pl
http://laboratoria.net/aktualnosci/11752.html