Dyrektor ŚFN, rektor Uniwersytetu Śląskiego prof. Ryszard Koziołek powiedział podczas ostatnich przygotowań do wydarzenia, że widowisko to zgromadzi uczelnie regionu, władze samorządowe, a przede wszystkim społeczność miasta i regionu, gości z Polski i z zagranicy, aby rozpocząć świętowanie, a właściwie pracę nad wydarzeniami: prezentującymi naukę i edukację w Europejskim Mieście Nauki Katowice 2024.

„Co to właściwie będzie? Można sobie to obrazowo wyobrazić jako 50 festiwali nauki rozciągniętych w całym w 2024 r., ponieważ podzieliliśmy ten rok na 50 tygodni, które obrazują z jednej strony zagadnienia ważne z punktu widzenia polskiej, europejskiej, światowej nauki, ale także pozwalają pokazać bogactwo nauki i zainteresować nim publiczność” - obrazował prof. Koziołek.

Dyrektor kreatywny EMNK 24, odpowiedzialny m.in. za 50 tygodni Miasta Nauki dla społeczeństwa dr Łukasz Lamża wyjaśnił, że w każdym z nich podejmowany będzie jeden naukowy problem, którego rozwiązanie ma bezpośredni wpływ na życie ludzi. Program będzie zróżnicowany pod wieloma względami: znajdą się w nim propozycje dla różnych odbiorców (m.in. dla dzieci, rodzin, seniorów), inicjatywy różnego typu (m.in. popularnonaukowe, muzyczne, sportowe) i o różnym zasięgu.

„Zaczynamy 2 stycznia tygodniem zimna, potem jest tydzień skarbów, gdzie się zajmujemy m.in. minerałami, potem mamy tydzień rysunku, żywności, sztucznej inteligencji. Będą m.in. tygodnie miłości, nowych technologii, liczb, miasta, kosmiczny, Śląska, kryształów, starości, raka, olimpijski, tańca, szczęścia czy tydzień czarownic” - wymieniał Lamża.

„Chodzi o to, żeby za każdym razem, kiedy jest taki tydzień, przez siedem dni działo się, żeby huczało od tego tematu” - przekonywał. Obrazował, że w pierwszym tygodniu zimna odbędzie się m.in. morsowanie, przy którym naukowcy odpowiedzą m.in., jak ciało ludzkie reaguje na hipotermię. „Będzie kuchnia molekularna, więc będziemy rzeczy zamrażać i będziemy je jeść z dzieciakami. Będziemy zajmować się niskimi temperaturami: w fizyce np. trzeba czasem coś odpowiednio zmrozić, żeby to coś nadprzewodziło” - zapowiadał Lamża.

Ponadto w ramach EMNK 24, w połowie czerwca w Katowicach odbędzie się konferencja EuroScience Open Forum (ESOF 2024) - jedna z największych w Europie debat poświęcona interdyscyplinarnej i przekrojowej debacie na temat kultury naukowej, badań naukowych i innowacji służących społeczeństwu i częściowo realizowanych wspólnie ze społecznościami pozaakademickimi.

Inny wydarzeniem specjalnym będzie (również w czerwcu) EU Talent Fair – europejska inicjatywa targów pracy dla studentów, naukowców na wczesnym etapie kariery, badaczy, przedsiębiorców, start-upowców i inwestorów. Jej celem jest promocja talentów i możliwości zawodowych z zakresu badań naukowych. Wydarzenie skupia się na promowaniu różnorodności karier badawczych poza środowiskiem akademickim, jednocześnie umożliwiając firmom bezpośredni kontakt z naukowcami.

Ważnym elementem programu EMNK 24 będzie European Science in the City Festival – cykl inicjatyw w przestrzeni miasta, prezentujących wyniki projektów badawczo-rozwojowych wspieranych przez Komisję Europejską, w tym programu Horyzont Europa, szczególnie realizowanych przez śląskich naukowców.

W ramach tego festiwalu odbędą się pikniki naukowe w centrum miasta oraz plenerowe widowisko artystyczno-naukowe nad rzeką Rawa (symbol transformacji Miasta Nauki). Wykorzystana zostanie też sprawdzona już formuła ŚFN on Tour – mobilnego miasteczka naukowego Śląskiego Festiwalu Nauki Katowice.

W programie EMNK 24 znajdą się wydarzenia skierowane dla młodych, w tym konkursy europejskie konkursy naukowe EU TalentOn i EUSYS, w których finałach bierze udział ponad setka uczestników. EU TalentOn to konkurs skierowany dla młodych naukowców i zespołów naukowych, które będą pracowały nad rozwiązaniem problemów kluczowych dla dzisiejszego świata. EUSYS to konkurs dla młodszych naukowców ze szkół średnich i uczelni. Ich finały będą rozgrywane we wrześniu 2024 r.

Prof. Koziołek zasygnalizował też, że w programie EMNK 24 pojawią się inicjatywy, jak nauczyciele - nauczycielom, kierowane do środowiska edukacyjnego w taki sposób, aby wektor działań nie szedł tylko od uczelni, ale też aby zwiększyć w nich świadomość potrzeb edukacyjnych, zarówno młodych ludzi, jak i nauczycieli.

Tytuł Europejskiego Miasta Nauki 2024, przyznawany przez organizację EuroScience we współpracy z Komisją Europejską, po raz pierwszy w historii otrzymało miasto z Europy Środkowo-Wschodniej. Za przygotowanie programu odpowiada Konsorcjum Akademickie Katowice – Miasto Nauki. To siedem regionalnych uczelni publicznych, 59 tys. studentów, 1,8 tys. doktorantów oraz 747 kierunków i specjalności.