Narodowe Centrum Nauki ogłosiło wyniki konkursów MAESTRO 8, HARMONIA 8 i SONATA BIS 6. Na liście laureatów znalazło się 161 naukowców z całej Polski, którzy otrzymają łącznie ponad 225 mln zł na prowadzenie badań podstawowych.

W rozstrzygniętych właśnie konkursach realizowane będą szeroko zakrojone badania, które wymagają współpracy większego grona uczonych. SONATA BIS pozwala naukowcom założyć nowy zespół badawczy, laureaci konkursu HARMONIA realizują projekty wspólnie z zagranicznymi ośrodkami, natomiast w ramach MAESTRO najbardziej doświadczeni badacze kierują pracami o charakterze pionierskim. Do trzech konkursów zgłoszono łącznie 672 projekty, z których 161 uzyskało finansowanie. Daje to średni współczynnik sukcesu na poziomie prawie 24%, czyli o cztery punkty procentowe więcej niż w poprzedniej edycji tych samych konkursów.

- Podobnie jak rok temu możemy pochwalić się wzrostem wskaźnika sukcesu, co wiąże się ze zwiększeniem budżetu Narodowego Centrum Nauki na rok 2017. Nie bez znaczenia są również zmiany w samym środowisku naukowym – komentuje prof. Zbigniew Błocki, dyrektor NCN.

- Wnioskodawcy lepiej rozumieją funkcjonowanie systemu grantowego – dodaje prof. Janusz Janeczek, przewodniczący Rady NCN. – Coraz częściej nie zrażają się pierwszymi odrzuconymi wnioskami, ale wykorzystują zawarte w recenzjach uwagi, żeby udoskonalić projekt i spróbować swoich sił w kolejnej edycji konkursu.

MAESTRO to konkurs przeznaczony dla doświadczonych naukowców, którzy chcą prowadzić pionierskie badania, wykraczające poza dotychczasowy stan wiedzy. Kierownikiem projektu może zostać osoba, która publikowała swoje wcześniejsze prace w uznanych czasopismach naukowych, kierowała innymi badaniami sfinansowanymi na drodze konkursowej, a także aktywnie uczestniczy w życiu środowiska, np. zasiadając w komitetach naukowych międzynarodowych konferencji czy przynależąc do międzynarodowych stowarzyszeń. W ósmej edycji konkursu finansowanie otrzyma 14 z 88 nadesłanych wniosków. Łączny budżet konkursu wyniesie niemal 42 mln zł.

Zgłaszane do MAESTRO projekty często mają interdyscyplinarny charakter. Przykładem na to może być projekt prof. Tomasza Ważnego z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, poświęcony datowaniu prehistorii i weryfikacji historii, a dokładniej zastosowaniu dendrochronologii w badaniach cywilizacji Europy Południowo-Wschodniej i wschodniej części basenu Morza Śródziemnego. Toruński zespół wykorzysta metody znane z archeologii, historii, geografii, klimatologii czy leśnictwa do stworzenia „archiwum biologicznego” – zestawu chronologii przyrostowych, które zostaną zestawione z wydarzeniami historycznymi datowanymi metodami konwencjonalnymi. Badania otrzymały finansowanie w wysokości ponad 3 mln zł.

Do konkursu HARMONIA można zgłaszać projekty badawcze, przeznaczone do realizacji w ramach współpracy międzynarodowej. Może ona polegać zarówno na bezpośredniej kooperacji z zagraniczną instytucją naukową, udziale w dwu- lub wielostronnych programach międzynarodowych, jak i na wykorzystaniu przez polskie zespoły wielkich międzynarodowych urządzeń badawczych. Do ósmej edycji konkursu zgłoszono 196 projektów, z których 51 otrzyma finansowanie o łącznej wysokości ponad 40 mln zł.

Wśród zwycięskich propozycji znalazł się między innymi projekt dr. hab. Pawła Lisowskiego z Instytutu Genetyki i Hodowli Zwierząt PAN w Jastrzębcu. Polacy podejmą współpracę z niemieckim Centrum Medycyny Molekularnej im. Maksa Delbrücka w celu zbadania predyspozycji genetycznej do rzadkich chorób neurorozwojowych. Na prace przeznaczono prawie 1,5 mln zł.

SONATA BIS to konkurs na projekty badawcze mające na celu powołanie nowego zespołu naukowego. Kierownikiem nowo uformowanej grupy badawczej może być osoba, która uzyskała stopień naukowy doktora w okresie od 2 do 12 lat przed rokiem wystąpienia z wnioskiem. Finansowanie o łącznej wartości ponad 143,5 mln zł otrzyma 96 z 388 zgłoszonych projektów.

Jednym z utworzonych w ramach konkursu SONATA BIS 6 zespołów pokieruje dr Michał Drahus z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Krakowscy astronomowie przeanalizują spontaniczny rozpad małych ciał Układu Słonecznego, tj. komet i planetoid. Do przeprowadzenia badań, na które przeznaczono kwotę 1,8 mln zł, zostaną wykorzystane światowe teleskopy najwyższej klasy.

Listy rankingowe projektów zakwalifikowanych do finansowania w konkursach rozstrzygniętych 31 stycznia dostępne są na stronie Narodowego Centrum Nauki.