Jednym z głównych wyzwań XXI w. jest pogłębienie wiedzy o złożonych interakcjach między środowiskiem a społecznościami ludzkimi. Sprostanie mu wymagać będzie lepszej integracji nauk społecznych i środowiskowych, aby przejść od badań dyscyplinarnych do multidyscyplinarnych i wypełnić lukę między obywatelami, naukowcami i decydentami.

W ramach projektu EuroGEOSS (Europejskie podejście do GEOSS), finansowanego ze środków unijnych na kwotę 6 mln EUR, postawiono pytanie: jakich systemów informacji potrzebujemy, aby ułatwić realizację tego ogromnego, multidyscyplinarnego przedsięwzięcia badawczego? Oraz kolejne: w jaki sposób możemy optymalnie wspomagać ściślejsze interakcje pomiędzy specjalistami z różnych dziedzin, jak również niewyspecjalizowanymi interesariuszami?

Prace nad projektem prowadzone były w szczególności w kontekście Globalnej Sieci Systemów Obserwacji Ziemi (GEOSS), która ma zapewnić ramy do integracji prowadzonych na świecie obserwacji Ziemi. GEOSS to inicjatywa Grupy ds. Obserwacji Ziemi (GEO), w której skład wchodzi 90 krajów i ponad 60 organizacji międzynarodowych.

Frédérique Mojon Lumier jest asystentką kierownika projektu EuroGEOSS z ramienia francuskiego BRGM (Bureau de Recherches Géologiques et Minières). Jak wyjaśnia: "Z uwagi na fakt, że GEOSS jest 'siecią systemów', która zajmuje się środowiskiem, wszystkie jej komponenty muszą być operacyjne i zdolne do płynnej komunikacji między sobą. Projekt EuroGEOSS został podjęty w celu zintensyfikowania wymiany naukowej między różnymi systemami GEOSS".

Aby zrealizować to zadanie, w toku projektu opracowano interoperacyjną infrastrukturę obejmującą trzy obszary tematyczne: leśnictwo, suszę i bioróżnorodność.

"Osiągnięcie interoperacyjność wielu dyscyplin - jak twierdzi Mojon - w podejściu tradycyjnym polega na podjęciu próby osiągnięcia, a następnie wdrożenia, wspólnych standardów i protokołów, aby systemy mogły porozumiewać się ze sobą, a użytkownicy zyskali wspólną wiedzę o znaczeniu i kontekście wymienianych danych. Niemniej tego typu podejście jest niezwykle wymagające zarówno w stosunku do użytkowników, jak i dostawców danych i nie sprawdza się w przypadku udziału wielu dyscyplin, z których każda ma własne podejście, standardy i protokoły".

W ramach projektu EuroGEOSS wypracowano innowacyjne podejście do tego problemu, wprowadzając warstwę pośrednią o nazwie Struktura Pośrednia (ang. Brokering Framework).

"To rewolucyjne podejście" - twierdzi Mojon. "Zamiast zwracać się do każdej z dyscyplin i systemów o wprowadzenie koniecznych zmian w celu dostosowania się do wspólnego standardu, nasza Struktura bierze całą pracę na siebie, spinając w ten sposób mostami najprzeróżniejsze infrastruktury dyscyplinarne".

Jak informuje Mojon, Struktura Pośrednia EuroGEOSS okazała się na tyle udana, że została formalnie przyjęta przez GEO. "Zasoby danych dostępnych dzięki temu za pośrednictwem GEOSS wzrosły o dwa rzędy wielkości, z kilkuset do kilku milionów".

Mojon twierdzi, że projekt wspiera podejmowane na świecie badania środowiskowe, przynosząc przez to bezpośrednie korzyści europejskim obywatelom. "Musimy pracować razem, aby zrozumieć, w jaki sposób zmiany środowiskowe oddziałują na społeczeństwo i jak ono wpływa na środowisko. Środowisko nie zatrzymuje się na naszych krajowych czy unijnych granicach, gdyż jest zjawiskiem prawdziwie globalnym".

Dzięki wsparciu ze strony EuroGEOSS naukowcy są przekonani, że sieć GEOSS stała się obecnie znacznie skuteczniejszym środkiem do pogłębiania wiedzy naukowej o złożonych mechanizmach napędzających globalne zmiany środowiskowe.

"Co więcej - dodaje Mojon - poszerzony dzięki EuroGEOSS dostęp do danych i usług jest całkowicie zgodny z europejskimi inicjatywami zmierzającymi do zapewnienia istotnych możliwości dla wzrostu i zatrudnienia, zwłaszcza małym i średnim przedsiębiorstwom (MŚP)".

Więcej informacji:
EuroGEOSS
http://www.eurogeoss.eu/default.aspx

BRGM
http://www2.brgm.fr/ANGLAIS/
Źródło: http://cordis.europa.eu