Toczeń jest chorobą autoimmunologiczną o podłożu genetycznym, która prowadzi do uszkodzenia nerek, serca i płuc. Może aktywować się w wyniku m.in. nadmiernej ekspozycji na promieniowanie słoneczne, infekcji wirusowej, a także ekspozycji na ditlenek krzemu, zwłaszcza kwarc.

Kwarc, którego stężenie bywa wysokie w pyłach obecnych w kopalniach czy na budowach, jest jedną z najbardziej groźnych dla zdrowia postacią ditlenku krzemu.

Naukowcy analizowali wpływ kwasu dokozaheksaenowego (DHA) - z szeregu omega-3 - na patologiczne zmiany w płucach samic myszy genetycznie predysponowanych do tocznia, które były narażone na ditlenek krzemu.

Okazało się, że w 96 proc. przypadków aplikacja kwasu dokozaheksaenowego zatrzymała rozwój zmian chorobowych u gryzoni.

Komórki w płucach wchłaniają ditlenek krzemu, który powoduje ich obumieranie. Wówczas układ immunologiczny otrzymuje sygnał, że dzieje się coś złego. Jego odpowiedź jest tak silna, że niszczy także zdrowe komórki. Kwas DHA może zmieniać reakcję makrofagów (komórek biorących udział w odpowiedzi immunologicznej), zatrzymując w ten sposób reakcję autoimmunologiczną, tłumaczą naukowcy.

Choć mechanizm działania DHA wymaga lepszego poznania, naukowcy podejrzewają, że ten kwas omega-3 może pomagać komórkom wysyłać sygnały o działaniu przeciwzapalnym, dzięki czemu układ odpornościowy nie generuje reakcji autoimmunologicznej. Inną możliwością jest to, że DHA pomaga komórkom płuc pozbyć się toksycznego ditlenku krzemu, zapobiegając ich obumieraniu i wysyłaniu sygnałów do układu odpornościowego. Obie tezy naukowcy zamierzają zweryfikować podczas kolejnych badań.