Polski Bank Komórek Macierzystych S.A. (PBKM) – przewodzący międzynarodowej Grupie Famicord jeden z największych i najszybciej rosnący wśród liczących się w Europie bank komórek macierzystych – podpisał z partnerem z Europy Zachodniej ramową umowę, której przedmiotem będzie wytworzenie produktów zaawansowanej terapii medycznej (ang. Advanced Therapy Medicinal Products, ATMP) na potrzeby badań klinicznych nowego leku na cukrzycę. Koszt badań klinicznych będzie pokryty przez partnera. Współpraca ma rozwojowy charakter.

Cukrzyca jest jedną z najczęściej występujących na całym świecie chorób. Istnieje kilka rodzajów cukrzycy, które nie leczone powodują bardzo dużo komplikacji zdrowotnych i zwiększają prawdopodobieństwo zachorowania na inne choroby.

Rozpoczęcie próby klinicznej wymagać będzie uzyskania zgody regulatora. Stosowne dokumenty złożone zostaną w pierwszym kwartale 2017 r. Badania zostaną przeprowadzone w Europie Zachodniej. W pierwszym etapie badań PBKM wytworzy produkty ATMP niezbędne do kuracji kilkudziesięciu pacjentów. Dalsza współpraca w tym obszarze będzie zależała od wyników badań.

Produkty ATMP zostaną wytworzone przez PBKM w ramach komercyjnego zamówienia. Na potrzeby realizacji projektu powołana została nowa spółka, w której PBKM może objąć udziały.

- Poza oczekiwanymi przychodami za samo wytworzenie produktów ATMP, rozmawiamy o zacieśnieniu współpracy i objęciu kilkuprocentowego udziału w spółce. Potencjalny sukces projektu oznaczałby dla nas komercyjne korzyści w przyszłości – mówi Jakub Baran, współzałożyciel, istotny akcjonariusz i Prezes Zarządu PBKM. - Jednocześnie prowadzimy z tym samym partnerem rozmowy nt. wspólnych projektów dot. innych chorób. Rozważamy różne modele współpracy – dodaje.

PBKM zintensyfikował w ostatnich kwartałach działania związane z wytwarzaniem i wykorzystywaniem produktów ATMP. Przychody z usług wytwarzania produktów ATMP oraz terapii z ich wykorzystaniem wyniosły w trzech pierwszych kwartałach 2016 r. ponad 4 mln zł, co oznacza wzrost o 196 proc. r/r. Spółka planuje kolejne projekty.

- Oczekujemy, że udział w omawianym projekcie będzie dla nas bardzo cennym doświadczeniem. Zgodnie z zapowiedziami, planujemy w przyszłości prowadzić własne badania kliniczne z wykorzystaniem produktów opartych o komórki macierzyste – tłumaczy Jakub Baran. – Analizujemy obecnie które obszary medyczne dają największą szansę na naukowy i komercyjny sukces. Weryfikujemy jednocześnie możliwe źródła finansowania projektu, tak aby zminimalizować wkład kapitałowy spółki. W grę wchodzą nie tylko granty. Prowadzimy również rozmowy z zagranicznymi podmiotami, które chciałyby dołączyć do projektów – dodaje.

Zdolność do wytwarzania przez PBKM produktów ATMP wzrosła w grudniu czterokrotnie za sprawą zakończonej rozbudowy warszawskiego laboratorium. Powierzchnia obiektu wzrosła z 730 do 1390 m². Spółka pracuje nad dalszym zwiększeniem mocy wytwórczych.

– Liczymy na dalszą, istotną optymalizację procesu wytwarzania. Współpracujemy w tym zakresie od jakiegoś czasu z partnerem z Izraela – wyjaśnia Jakub Baran.

W kwietniu tego roku działalność rozpoczął Instytut Terapii Komórkowych – joint venture nawiązany przez PBKM z Uniwersytetem Warmińsko-Mazurskim oraz osobą fizyczną pełniącą funkcję prezesa. Do tej pory hospitalizowanych w ramach terapii eksperymentalnych z wykorzystaniem produktów ATMP było ponad 60 pacjentów chorych na stwardnienie zanikowe boczne, znane również jako ALS.

Wytwarzane obecnie przez PBKM produkty lecznicze ATMP bazują na komórkach mezenchymalnych, pozyskiwanych ze sznura pępowinowego. Znajdują zastosowanie w przypadku wielu groźnych chorób, przede wszystkim w obszarach neurologii, hematologii i okulistyki. Przeprowadzane z ich wykorzystaniem terapie polegają najczęściej na kilkukrotnym dożylnym lub dokanałowym podaniu określonej – zależnej przede wszystkim od masy ciała pacjenta i sposobu podania – liczby komórek macierzystych w postaci indywidualnie wytworzonego produktu leczniczego.