Akceptuję
W ramach naszej witryny stosujemy pliki cookies w celu świadczenia państwu usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczone w Państwa urządzeniu końcowym. Możecie Państwo dokonać w każdym czasie zmiany ustawień dotyczących cookies. Więcej szczegółów w naszej Polityce Prywatności

Zamknij X
FMM

Naukowy styl życia

Nauka i biznes

Strona główna Informacje
Dodatkowy u góry
Labro na dole

W ptasiej "zdradzie" chodzi o przeżycie piskląt w złych warunkach


"Zdrada" wśród ptaków uważanych za monogamiczne zdarza się częściej, niż można by sądzić. Potwierdzają to dopiero badania genetyczne piskląt. O sensie tego zjawiska, na podstawie badań na sikorach modrych, opowiada ekolog z Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Prawie 90 proc. wszystkich gatunków ptaków uważanych do niedawna za monogamiczne, np. sikora bogatka i modra, kos czy muchołówka białoszyja, to tak naprawdę tzw. gatunki genetycznie poligamiczne - twierdzą naukowcy. "Co to znaczy? Kiedy obserwujemy je z boku - widzimy trwałą, wierną sobie parę. Kiedy jednak wykonamy genetyczne badanie piskląt, okaże się, że +oficjalny+ partner samicy jest ojcem tylko części z nich" - opowiada dr Szymon Drobniak z Instytutu Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego (UJ).
 
Naukowcy zastanawiają od dawna się, dlaczego taka strategia rozrodcza w ogóle wyewoluowała. Paradoksalnym wydaje się bowiem, że samice wielu gatunków ptaków decydują się na "zdradę" nie zważając na ryzyko chorób przenoszonych drogą płciową czy groźbę porzucenia lęgu przez osobnika, z którym jest na stałe skojarzona. "Samiec spoza pary nie zaopiekuje się przecież swoim dodatkowym potomstwem, w żaden sposób nie pomaga obcej samicy w wychowaniu własnych piskląt. Pozostaje on ze swoją socjalną partnerką, karmiąc swoje potomstwo - w swoim gnieździe. Samica nie otrzymuje zatem od partnera spoza pary, żadnych wymiernych, bezpośrednich korzyści" - podkreśla ekolog.
 
"O co w takim razie chodzi? O geny, które mogą być lepsze i gorsze, a dokładniej mówiąc takie, które mogą zapewniać tzw. wyższe i niższe dostosowanie, tzn. zwiększać lub zmniejszać szanse danego osobnika na posiadanie zdrowego potomstwa. Zatem samica, zamiast stawiać wszystko na jedną kartę, postanawia niektórym swoim młodym zapewnić inne geny, potencjalnie lepsze niż te, których dostarczył jej partner, z którym spędza życie" - mówi dr Drobniak.
 
"Chodzi o odmiany genów ułatwiających przeżycie, dzięki którym zwierzę lepiej sobie radzi ze zdobywaniem pokarmu albo ma lepszą odporność. Samica kojarzy się z innym samcem poza parą robi tak, by jej dodatkowe potomstwo miało dobre geny, lepiej przeżywało i skuteczniej przekazało jej własne geny do kolejnych pokoleń" - tłumaczy ekolog.
 
To, jak często zdarza się wśród ptaków "pozamałżeńskie" potomstwo, sprawdzał dr Drobniak i współpracujący z nim Mariusz Cichoń oraz Aneta Arct z Instytutu Nauk o Środowisku UJ na bałtyckiej wyspie Gotlandia. "W populacji sikory modrej około 30 proc. gniazd zawiera pisklęta niepochodzące od partnera życiowego samicy. Są one wynikiem aktywnej +zdrady+ samicy, która poszukuje dodatkowych partnerów od rozrodu. Sytuacja taka zdarza się w dużym procencie gniazd, choć w większości problem dotyczy jednego - dwóch piskląt, co daje stosunkowo niewielki odsetek wszystkich młodych" - mówi ekolog.
 
Badania wyraźnie potwierdziły, że samce spoza pary są często większe, silniejsze lub bardziej kolorowe, niż stali partnerzy samic. "Jak zawsze w biologii ewolucyjnej, liczą się nie tylko koszty, ale i korzyści. To zupełnie jak w księgowości: jeśli zyski przewyższają ponad poniesionymi kosztami, to przedsięwzięcie jest opłacalne" - zauważa dr Drobniak.
 
Jak zaznacza ekolog z UJ, hipoteza dobrych genów, mimo wielu badań, nie została dotychczas potwierdzona. "W naszych badaniach na Gotlandii chcieliśmy się przekonać, czy potomstwo spoza pary jest w jakiś sposób lepsze, niż niż potomstwo samicy i jej partnera życiowego. Wyniki dotychczasowych analiz były bowiem niejednoznaczne - niektóre pokazywały, że potomstwo ze +zdrady+ ma faktycznie lepszą odporność i więcej młodych przeżywa. Z innych badań wynikało jednak, że między pisklętami różnych ojców nie ma żadnych różnic" - mówi dr Drobniak.
 
Na początku obserwacji ekolodzy z UJ założyli, że dobre cechy u potomstwa spoza pary nie muszą się ujawniać zawsze, a tylko w konkretnym środowisku, np. niekorzystnym dla rozwoju piskląt. Przeprowadzili eksperyment, sztucznie pogarszając warunki życia ptaków. Na przykład w niektórych gniazdach do zwykłego lęgu dodawali dodatkowe pisklęta, co zwiększało w gnieździe konkurencję o pokarm. "Obserwacje pokazały, że w takich warunkach wzrost i rozwój piskląt faktycznie staje się wolniejszy. Jednocześnie potwierdziło się, że pisklęta spoza pary miały przewagę nad przyrodnim rodzeństwem tylko w tych gniazdach, w których warunki się sztucznie pogorszyły" - relacjonuje ekolog. - To przemawia za tezą, że genetyczne różnice między pisklętami nie mają się jak ujawnić w dobrych warunkach środowiska".

Źródło: http://www.naukawpolsce.pap.pl
 

Recenzje



http://laboratoria.net/aktualnosci/17149.html
Informacje dnia: Jazda na rolkach - Czy jest dobrym sportem? Polimer o właściwościach przeciwgrzybiczych Stypendia ministra nauki dla niemal 400 studentów Skuteczniejsze leczenie chorych na nowotwory krwi Tylko 36% transgranicznych wód podziemnych ma ochronę Technologia ultradźwiękowa w diagnostyce chorób Jazda na rolkach - Czy jest dobrym sportem? Polimer o właściwościach przeciwgrzybiczych Stypendia ministra nauki dla niemal 400 studentów Skuteczniejsze leczenie chorych na nowotwory krwi Tylko 36% transgranicznych wód podziemnych ma ochronę Technologia ultradźwiękowa w diagnostyce chorób Jazda na rolkach - Czy jest dobrym sportem? Polimer o właściwościach przeciwgrzybiczych Stypendia ministra nauki dla niemal 400 studentów Skuteczniejsze leczenie chorych na nowotwory krwi Tylko 36% transgranicznych wód podziemnych ma ochronę Technologia ultradźwiękowa w diagnostyce chorób

Partnerzy

GoldenLine Fundacja Kobiety Nauki Job24 Obywatele Nauki NeuroSkoki Portal MaterialyInzynierskie.pl Uni Gdansk MULTITRAIN I MULTITRAIN II Nauki przyrodnicze KOŁO INZYNIERÓW PB ICHF PAN FUNDACJA JWP NEURONAUKA Mlodym Okiem Polski Instytut Rozwoju Biznesu Analityka Nauka w Polsce CITTRU - Centrum Innowacji, Transferu Technologii i Rozwoju Uniwersytetu Akademia PAN Chemia i Biznes Farmacom Świat Chemii Forum Akademickie Biotechnologia     Bioszkolenia Geodezja Instytut Lotnictwa EuroLab

Szanowny Czytelniku!

 
25 maja 2018 roku zacznie obowiązywać Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r (RODO). Potrzebujemy Twojej zgody na przetwarzanie Twoich danych osobowych przechowywanych w plikach cookies. Poniżej znajdziesz pełny zakres informacji na ten temat.
 
Zgadzam się na przechowywanie na urządzeniu, z którego korzystam tzw. plików cookies oraz na przetwarzanie moich danych osobowych pozostawianych w czasie korzystania przeze mnie ze strony internetowej Laboratoria.net w celach marketingowych, w tym na profilowanie i w celach analitycznych.

Kto będzie administratorem Twoich danych?

Administratorami Twoich danych będziemy my: Portal Laboratoria.net z siedzibą w Krakowie (Grupa INTS ul. Czerwone Maki 55/25 30-392 Kraków).

O jakich danych mówimy?

Chodzi o dane osobowe, które są zbierane w ramach korzystania przez Ciebie z naszych usług w tym zapisywanych w plikach cookies.

Dlaczego chcemy przetwarzać Twoje dane?

Przetwarzamy te dane w celach opisanych w polityce prywatności, między innymi aby:

Komu możemy przekazać dane?

Zgodnie z obowiązującym prawem Twoje dane możemy przekazywać podmiotom przetwarzającym je na nasze zlecenie, np. agencjom marketingowym, podwykonawcom naszych usług oraz podmiotom uprawnionym do uzyskania danych na podstawie obowiązującego prawa np. sądom lub organom ścigania – oczywiście tylko gdy wystąpią z żądaniem w oparciu o stosowną podstawę prawną.

Jakie masz prawa w stosunku do Twoich danych?

Masz między innymi prawo do żądania dostępu do danych, sprostowania, usunięcia lub ograniczenia ich przetwarzania. Możesz także wycofać zgodę na przetwarzanie danych osobowych, zgłosić sprzeciw oraz skorzystać z innych praw.

Jakie są podstawy prawne przetwarzania Twoich danych?

Każde przetwarzanie Twoich danych musi być oparte na właściwej, zgodnej z obowiązującymi przepisami, podstawie prawnej. Podstawą prawną przetwarzania Twoich danych w celu świadczenia usług, w tym dopasowywania ich do Twoich zainteresowań, analizowania ich i udoskonalania oraz zapewniania ich bezpieczeństwa jest niezbędność do wykonania umów o ich świadczenie (tymi umowami są zazwyczaj regulaminy lub podobne dokumenty dostępne w usługach, z których korzystasz). Taką podstawą prawną dla pomiarów statystycznych i marketingu własnego administratorów jest tzw. uzasadniony interes administratora. Przetwarzanie Twoich danych w celach marketingowych podmiotów trzecich będzie odbywać się na podstawie Twojej dobrowolnej zgody.

Dlatego też proszę zaznacz przycisk "zgadzam się" jeżeli zgadzasz się na przetwarzanie Twoich danych osobowych zbieranych w ramach korzystania przez ze mnie z portalu *Laboratoria.net, udostępnianych zarówno w wersji "desktop", jak i "mobile", w tym także zbieranych w tzw. plikach cookies. Wyrażenie zgody jest dobrowolne i możesz ją w dowolnym momencie wycofać.
 
Więcej w naszej POLITYCE PRYWATNOŚCI
 

Newsletter

Zawsze aktualne informacje