Czysta kultura bakteryjna

Czystą kulturę definiuje się jako „potomstwo pojedynczej komórki (klon)”. Izolację czystej kultury zazwyczaj przeprowadza się na podłożach stałych. Cała procedura opiera się na odseparowaniu od reszty populacji pojedynczej komórki. Dzięki temu kolonia, która powstanie z tej komórki będzie pozostawać z dala od innych kolonii i komórek [4].

Możliwe jest również otrzymywanie czystej kultury na podłożu płynnym, jednakże poszukiwany mikroorganizm musi w tym przypadku dominować ilościowo w wyjściowym materiale. Dzięki wykonaniu serii rozcieńczeń w płynnym podłożu, w końcowym etapie możliwe jest otrzymanie (w ostatnim rozcieńczeniu z serii) jednej komórki mikroorganizmu, a powstały z niej klon będzie tworzył czystą kulturę [4].  Metoda ta jest czasochłonna i pracochłonna, a dodatkowo w trakcie jej wykonywania należy dysponować bardzo dużą ilością szkła laboratoryjnego. Co więcej, nie zawsze jest ona skuteczna [1].

Rodzaje posiewów mikrobiologicznych

Pojedyncze kolonie komórek można uzyskać dzięki posiewowi:

a) powierzchniowemu na podłoże stałe w płytce Petriego, który wykonuje się za pomocą ezy (posiew redukcyjny) lub pipety (metoda rozcieńczeń),

b) wgłębnemu, w którym zawiesinę mikroorganizmów wprowadza się na dno pustej szalki Petriego, a w kolejnym etapie zalewa upłynnionym i  schłodzonym podłożem stałym. W metodzie tej zazwyczaj wysiewa się 1 ml próbki [3].

Eza należy do najczęściej wykorzystywanych narzędzi w mikrobiologii. Przed każdym jej użyciem należy ją dokładnie wysterylizować poprzez opalenie w płomieniu palnika. Drucianą część przyrządu ogrzewa się do czerwoności, a następnie przed samym użyciem schładza.

Gdy sterylną ezę zanurzy się w zawiesinie bakterii, umieszczone na jej końcu druciane oczko zatrzymuje małą błonkę cieczy, która zawiera komórki bakteryjne. Komórki te mogą służyć jako inokulum. Wielkość inokulum zależy zarówno od stężenia komórek w przygotowanej zawiesinie, jak również od rozmiarów oczka ezy. Dzięki ezie możliwe jest przeniesienie od 0, 01 do 0, 005 ml cieczy [5].

Metoda posiewu powierzchniowego

Wykonanie:

Drobnoustroje obecne w materiale do badań (lub w odpowiednio przygotowanej hodowli) należy rozcieńczyć zgodnie z poniższym schematem:

Następnie, po 0,1 ml z każdego z przygotowanych rozcieńczeń należy nanieść na środek przygotowanej wcześniej płytki agarowej. Za pomocą wyjałowionej w płomieniu palnika głaszczki, pobraną ilość hodowli należy rozprowadzić na powierzchni płytki. Płytkę inkubować w cieplarce. Z pojedynczych komórek drobnoustrojów rozprowadzonych na powierzchni płytki, w odpowiednich warunkach wyrastać będą kolonie składające się z osobników tego samego gatunku [1].

Metoda posiewu wgłębnego

Wykonanie:

Materiał przeznaczony do badań należy rozcieńczyć, po czym z najwyższych rozcieńczeń pobiera się ilościowo zawiesinę drobnoustrojów, którą następnie dodaje się do upłynnionego podłoża (np. bulion + agar). Próbkę dokładnie się miesza, a następnie wylewa na jałową (sterylną) płytkę Petriego. Po etapie zestalenia pożywki i inkubacji płytki w cieplarce, można zaobserwować wyrośnięte kolonie wgłębne, denne i powierzchniowe [1].

Literatura:

[1]. Różalski A., 2003. Ćwiczenia z mikrobiologii ogólnej. Część I- teoretyczna. Skrypt dla studentów biologii. Wydanie III. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 61-65

[2]. Dudkiewicz D., Kwaszewska A., Lisicecki P., Sobiś-Glinkowska M., Szmraj M., Szewczyk E.M., 2014. Ćwiczenia z mikrobiologii dla studentów analityki. Część I. Zakłąd Mikrobiologii Farmaceutycznej i Diagnostyki Mikrobiologicznej, Uniwersytet Medyczny w Łodzi. http://bg.umed.lodz.pl/images/wydawnictwa/skrypty/mikrobiologia_analityka.pdf

[3]. http://zgb.biol.uw.edu.pl/files/2012_Skrypt_cwiczenia_01-10-2012.pdf

[4]. Schlegel H.G., 2003. Mikrobiologia ogólna. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa, s.238-243

[5]. Singleton P.,2000. Bakterie w biologii, biotechnologii i medycynie.Wydawnictwo Naukowe PWN. S. 357-359