W ortopedii przy skomplikowanych złamaniach do produkcji gwoździ stosuje się poliamid. Zresztą przędza poliamidowa i poliestrowa dopuszczona do kontaktu z krwią doskonale działa jako dzianina filtracyjna podczas przetaczania krwi, zatrzymując mikroskrzepy, pęcherzyki powietrza i drobiny ciał obcych.
Z PCW powstawać mogą natomiast cewniki, rurki śródtchawicze, ustniki, elementy aparatów do sztucznego oddychania, rurki i pojemniki w zestawach do przetaczania krwi, wzierniki, ochraniacze do ust i powłoki chroniące tabletki. Ważną cechą polichlorku winylu jest fakt, iż w temperaturze ciała dobrze dopasowuje on swój kształt do kanałów przewodu oddechowego i pokarmowego.
Warto jednak przy okazji wiedzieć, że polichlorek winylu to jedno z najbardziej kontrowersyjnych tworzyw, jeśli chodzi o zastosowania medyczne. Wszystko dlatego, że w przypadku wykonanych z niego wyrobów medycznych najczęściej stosowanymi plastyfikatorami są ftalany (DEHP). I to one przesądzają o wątpliwościach związanych z użyciem PCW. Ryzyko związane z potencjalnym uwalnianiem DEHP z wyrobu medycznego do organizmu ludzkiego jest zwykle mierzone poprzez pomiar ilości DEHP uwalnianej z wyrobu medycznego do medium (krew, sól fizjologiczna itp.) pozostającego w kontakcie z wyrobem i/lub wykrytej w krwi, moczu lub tkankach osób, u których w procesie leczenia stosowano wyroby medyczne z PCW.
Do niedawna na rynku stosowano różnego rodzaju wyroby medyczne zawierające PCW, w tym szczególnie takie, które pozostają w kontakcie z krwią. Tymczasem, jak informuje Ministerstwo Zdrowia, krew przeznaczona do transfuzji może być przechowywana w elastycznych workach z PCW do 21 dni. Tak długi czas kontaktu powoduje, że istnieje potencjalnie wysokie ryzyko wystąpienia skażenia przechowywanej krwi przez DEHP. Dodatkowym czynnikiem ryzyka jest to, iż krew przechowywana jest w niskiej temperaturze, a przed podaniem pacjentowi ogrzewana do temperatury ciała.
Prace badawcze wskazują, że szybkość uwalniania DEHP z opakowania do krwi wynosi 2,5 mg/L/dzień w temperaturze 4ºC. Tym samym w przypadku krwi przechowywanej przez dłuższy czas, koncentracja DEHP może osiągnąć 5-10 mg/100 ml krwi. Proces uwalniania DEHP do krwi w wyższej (pokojowej) temperaturze jest znacząco szybszy, a koncentracja może łatwo osiągnąć poziom 300 mg/100 ml krwi. Także długotrwałe zabiegi operacyjne, np. zabiegi na otwartym sercu narażają płyny ustrojowe i tkankę pacjenta na kontakt z PCW. Ministerstwo Zdrowia szacuje, że do organizmów pacjentów w czasie zabiegu może dostawać się nawet 300 mg DEHP, jako rezultat stosowania transfuzji krwi i oksygenatorów. Wszystko to oznacza, że wyroby medyczne, w których stosowane jest PCW stwarzają określone ryzyko skażenia organizmu pacjenta przez DEHP. Toksyczność DEHP dla organizmu oceniana jest w aspekcie zakłócenia funkcji życiowych (np. rozrodczość), etiologii (zagrożenie procesem nowotworowym) i zagrożenia niektórych organów (np. wątroba, nerki).
Pomimo tego resort zdrowia przyznaje, że choć istnieją możliwości techniczne zastąpienia wyrobów zawierających PCW ich substytutami, to jednak rozwiązania te należy ocenić jako bardziej skomplikowane ze względu na technikę łączenia elementów. Ponadto koszt stosowania w systemie ochrony zdrowia wyrobów medycznych zawierających PCW jest znacząco niższy niż stosowania ich zamienników z innych tworzyw.
W ocenie resortu zdrowia, wyroby medyczne zawierające polichlorek winylu nie powinny być zatem obecnie wycofywane z rynku. Celowe wydaje się natomiast stymulowanie wszelkich działań mających na celu modyfikację składu wyrobów z PCW, szczególnie pod kątem zastępowania ftalanów innymi wypełniaczami, nietoksycznymi i wykazującymi podatność na degradację.
Autor: Oktawian Milewski
Źródło: www.chemiaibiznes.com.pl
CAŁY ARTYKUŁ ZNAJDĄ PAŃSTWO W NR 5/2015 "CHEMII I BIZNESU". ZAPRASZAMY
Recenzje