Poznanie i zrozumienie mechanizmu działania toksyny botulinowej, pozwoliło na uzyskanie wielu nowych możliwości uzyskiwania inhibitorów oraz antidotum przeciwko botulizmowi (zatruciu jadem kiełbasianym). Inhibitory mogą hamować działanie toksyny na każdym z trzech etapów (wiązania do błony presynaptycznej, endocytozy, translokacji, działania proteaz). Mogą również neutralizować toksyny w środowisku zewnątrzkomórkowym [8].

Izolowanie toksyny botulinowej

Toksynę botulinową uzyskuje się na drodze laboratoryjnej fermentacji kultur bakterii Clostridium botulinum. Otrzymany kompleks neurotoksyny jest następnie oczyszczany poprzez szereg precypitacji, aż do momentu uzyskania krystalicznego, aktywnego kompleksu [1]. Oczyszczona botulina rozcieńczana jest z albuminą surowicy ludzkiej, liofilizowana i w ten sposób przechowywana [12].

Możliwe jest również otrzymywanie rekombinowanej genetycznie botuliny [1]. W patencie zgłoszonym w 2006 roku opisano konstrukcje wektorów, mających na celu uzyskanie jak najwyższej ekspresji genu kodującego toksynę botulinową typu A, jednak, aby wykorzystać rekombinowaną genetycznie botulinę w praktyce potrzeba jeszcze wielu badań [1].  Toksyna botulinowa jest stosunkowa stabilna. Jej inaktywacja zachodzi dopiero po 30-40 minutach w temperaturze 80⁰C lub 10 minutach w 100⁰C [12].

Autor: Zuzanna Koperwas

Literatura:

[1]. Mazurkiewicz-Pisarek A., Płucienniczak A., 2009. Clostridium botulinum toxin – a wonderful poison. Prace przeglądowe. BIOTECHNOLOGIA, 2 (85) 123-133, 2009. http://www.pfb.info.pl/files/kwartalnik/2_2009/09.%20Mazurkiewicz-Pisarek.pdf

[2]. Śliwińska-Mossoń M., Małolepsza K., 2011. Diagnosis and treatment of botulinum toxin poisoning. Family Medicine and  Primary Care Rewiev 2011, 13, 1: 68-73.

[3]. Chen Z. P., Morris J.G., Jr., Rodriguez R.L., Wagle Shukla A, Tapia-Núñez J., Okun M.S.,2012. Emerging Opportunities for Serotypes of Botulinum Neurotoxins. Toxins 2012, 4, 1196-1222; doi:10.3390/toxins4111196.

[4]. Galęba A., 2011. Ocena jakości życia pacjentów przed i po wybranych zabiegach z zakresu medycyny estetycznej. Praca doktorska. http://www.wbc.poznan.pl/Content/206547/index.pdf

[5]. Drożdżyńska M., Sobieraj-Garbiak I., Chlasta A., Jastrzębska A., 2015. Botulinum toxin and its clinical applications. Journal of Laboratory Diagnostics. Diagn Lab 2015, 51(2): 139-146. 

[6].http://www.dystonia.org.uk/index.php/about-dystonia/treatments/botulinum-toxin-injections/botuinum-toxin-detailed-explanation

[7]. http://akaczorowska.strony.ug.edu.pl/bioterroryzm2/botulinum2.html

[8]. Cai S., Singh B.R., 2007. Strategies to design inhibitors of Clostridium botulinum neurotoxins. Infect Disord Drug Targets. 2007 Mar;7(1):47-57. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17346211

[9]. Cichy S.W., 1997. Toksyna botulinowa- alternatywa klasycznej farmakoterapii w neurologii. Farmakoterapia w psychiatrii i neurologii 97, 4, 83-93. http://old.ipin.edu.pl/fpn/archiwum/1997/04/FwPiN_4-1997-09.pdf

[10]. Mirska A., Kułak W., 2009. Terapia spastyczności toksyną botulinową w mózgowym porażeniu dziecięcym. Praca przeglądowa. Neurologia Dziecięca. Vol. 18/2009, nr 36. http://www.ptnd.pl/nd/neurologia_36-59-63.pdf

[11]. Wojas-Pelc A., Jaworek A.,K., 2003. Toksyna botulinowa- zastosowanie we współczesnej terapii dermatologicznej. http://www.fizjoterapeutom.pl/attachments/article/348/Toksyna.pdf

[12]. http://medind.nic.in/jaw/t09/i2/jawt09i2p10.pdf