Blisko 40 mln złotych otrzymali badacze nagrodzeni w 8. edycji programu "Lider". We wtorek w Warszawie laureatom wręczono symboliczne czeki od Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. "NCBR nagradza elitę młodego pokolenia naukowców" - powiedział wicepremier Jarosław Gowin.

"NCBR nagradza elitę młodego pokolenia naukowców, a tak naprawdę przyszłą elitę narodową, dlatego że przyszłość Polski w ogromnej mierze zależy od jakości polskiej nauki" - powiedział PAP wicepremier, minister nauki i szkolnictwa wyższego Jarosław Gowin.

Minister podkreślił, że konkurs NCBR "Lider" jest dla niego szczególnie ważny, bo - jak wyjaśnił - zapobiega drenażowi mózgów. "To jest być może najbardziej dotkliwy problem Polski w ciągu ostatnich dwustu lat, że ciągle jesteśmy wypłukiwani z największych talentów, z najwybitniejszych umysłów. Dzięki temu programowi na pewno wielu z tych młodych naukowców zdecyduje się pozostać w Polsce" - tłumaczył.

Celem programu "Lider", którego organizatorem jest Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (NCBR), jest rozbudowywanie umiejętności młodych badaczy w samodzielnym planowaniu, zarządzaniu oraz kierowaniu własnymi zespołami naukowymi podczas realizacji projektów, których wyniki można upowszechnić w gospodarce. Dlatego program służy stymulowaniu współpracy naukowców z przedsiębiorcami, poprzez realizację badań o potencjale wdrożeniowym i komercjalizacyjnym.

"Program +Lider+ jest skierowany do młodych naukowców. Dzisiaj otrzymują symboliczne czeki, będące potwierdzeniem wysokiej jakości wniosków (...). Jest to o tyle cenny dla nich program, że kwoty przyznanych grantów są niebagatelne - one sięgają 1,2 mln zł" - podkreślił dyrektor NCBR prof. Maciej Chorowski.

W ósmej edycji konkursu grant otrzymało 35 z 183 ubiegających się o niego naukowców. Konkurujący ze sobą innowatorzy musieli wykazać się umiejętnościami stworzenia i zarządzania własnymi zespołami naukowymi, a przede wszystkim zaprezentować wartościowe i nowatorskie pomysły na badania.

"Cele są różne. Dlatego, że one generalnie dotyczą sformułowanych przez wnioskodawców problemów, ale oczywiście staramy się, aby te problemy były powiązane z obecnymi trendami rozwoju gospodarki, czyli rewolucji cyfrowej, wykorzystaniu dużej ilości danych czy też internetu rzeczy. Mamy też wnioski dotyczące biotechnologii, nauk technicznych, nauk fizycznych, a więc tutaj nie ma ograniczenia co do tematyki" - wyliczał prof. Chorowski.

Najwyższe noty otrzymał projekt dr inż. Tymoteusza Ciuka z Instytutu Technologii Materiałów Elektronicznych w Warszawie. Celem jego przedsięwzięcia jest opracowanie wiarygodnej i przetestowanej w symulowanych warunkach operacyjnych technologii przyrządowej grafenowych czujników pola magnetycznego. Czujniki z grafenu na węgliku krzemu wyróżnić ma bardzo wysoka stabilność parametrów elektrycznych w skrajnie szerokim zakresie temperatur. W przyszłości mogą zostać wykorzystane w przemyśle elektroenergetycznym, motoryzacyjnym i zbrojeniowym.

Wśród innych wyróżnionych projektów znalazły się m.in. badania nad systemem rejestracji i przetwarzania obrazu przestrzennego, stworzenie inteligentnego systemu informacji prawnej, badania nad zastosowanie włókien bambusa w elementach obuwia skórzanego, tekstylnego w celu poprawy jego właściwości użytkowych czy stworzenie sztucznego naczynia krwionośnego.

Podobnie jak w poprzednich latach tematyka zwycięskich projektów została zdominowana przez nauki inżynieryjne i techniczne (to ok. 65 proc. badań we wszystkich edycjach konkursów i 80 proc. w obecnej). Na drugiej pozycji są nauki przyrodnicze - 17 proc., a na trzecim miejscu sklasyfikowane zostały nauki medyczne i nauki o zdrowiu (10 proc.).

Dotychczas na rozwój innowacyjnych pomysłów w ramach konkursu "Lider" przeznaczono ponad 308 mln zł dla 286 zespołów badawczych. Najwyższe możliwe finansowanie projektu to kwota 1,2 mln złotych - w tym roku takie wsparcie otrzymało aż 10 laureatów konkursu.

"W przyszłym roku planujemy już kolejną edycję i prawdopodobnie zwiększymy jej budżet do 60 mln zł, a więc będziemy mogli nagrodzić nieco więcej projektów" - zapowiedział szef NCBR.