|
Zamknij X
|
Podsumowanie
Na podstawie danych literaturowych można wyraźnie zauważyć rosnące zainteresowanie rozprzestrzenianiem się Mantis religiosa wśród europejskich naukowców (LINN I GRIEBELER, 2016; SHCHERBAKOV I SAVITSKY, 2015; KOZINA, 2015; GRUCHALA, 2010; JANŠTA I WSPÓŁAUT., 2008; LIANA, 2007). Ocieplenie klimatu sprzyja zwiększaniu się liczebności tych owadów w Europie, stąd można je spotkać w wielu miejscach, które dotąd nie znalazły się wśród wymienianych w literaturze potwierdzonych stanowiskach. Informacje o spotkaniu modliszki zwyczajnej w różnych częściach Polski znaleźć można w literaturze naukowej, popularno-naukowej, jak również w mediach społecznościowych, lokalnych gazetach oraz telewizji. Głównie ma to miejsce od połowy sierpnia, kiedy to pojawiają się pierwsze osobniki imago, posiadające skrzydła. Dorosłe samce często trafiają do domów przyciągnięte silnym skupieniem światła. Warto zauważyć, że te medialne newsy, mimo iż nie mają charakteru naukowego, stanowią źródło informacji na temat rozpowszechnienia modliszki zwyczajnej na terenie Polski. Pojawiły się również wzmianki na temat znalezienia modliszek w Lublinie, Warszawie, a nawet w Olsztynie czy Bieszczadach. Informacje te są oczywiście zbyt ubogie w szczegóły. Wiedza ta powinna stanowić ważny impuls dla polskich entomologów, by podjęli się próby oszacowania dokładniejszych danych na temat współczesnego występowania Mantis religiosa w Polsce, jak również wyraźnego rozróżnienia obu podgatunków. W celu określenia pochodzenia poszczególnych populacji można się posłużyć metodami biologii molekularnej.
Damian Zieliński
Katedra Hodowli Zwierząt Towarzyszących i Dzikich,
Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie,
ul. Akademicka 13; 20-950 Lublin
e-mail: damian.zielinski@up.lublin.pl
Literatura
AGABITI B., SALVATRICE I., LOMBARDO F. 2010. The Mediterranean species of the genus Ameles Burmeister, 1838 (Insecta, Mantodea: Amelinae), with a biogeographic and phylogenetic evaluation. Bol. SEA. 47, 1-20.
BATTISTON R., PICCIAU L., FONATANA P., MARSHALL J. 2010. Mantids of the Euro-Mediterranean area. WBA Handbooks 2. World Biodiversity Association. Verona.
BATTISTON R., FONTANA P. 2010. Colour change and habitat preferences in Mantis religiosa. B. Insectol. 63, 1, 85-89.
BAZYLUK W. 1947. Szarańczaki (Orthoptera) okolic Zwierzyńca (Zamojszczyzna). Fragm. faun. Mus. Zool. Pol. 5, 123-137.
BAZYLUK W. 1960. Die geographische Verbreitung und Variabilität von Mantis religiosa (L.) (Mantodea, Mantidae) sowie Beschreibungen neuer Unterarten. Ann. Zool. 18, 15, 231-272.
BAZYLUK W. 1977. Blattodea et Mantodea. Karaczany i modliszki (Insecta). Fauna Polski. 6. PWN. Warszawa.
BERG M. K., DUEKER C., KELLER M., KRUEGER B., LUEBCKE N. LUEBCKE T. 2008. Die Gottesanbeterin, Mantis religiosa Linnaeus, 1758 (Mantodea: Mantidae), im Freistaat Sachsen. Entomol. Nachr. Ber. 52, 2, 93-98.
BONK M., KAJZER J. 2009. Wzrost liczby stanowisk modliszki zwyczajnej Mantis religiosa L. na Wyżynie Małopolskiej. Chrońmy Przyrodę Ojczystą. 65, 3, 189-194.
BONK M., KAJZER J. SZAFRAŃSKI A. 2011. Kolejne stwierdzenia modliszki zwyczajnej Mantis religiosa L. w krainie Gór Świętokrzyskich i na Mazowszu. Kulon. 16, 2011, 129-133.
BOLSHAKOV L. V., SHCHERBAKOV E. O., MAZUROV S. G., ALEKSEEV S. K., RYABOV S. A., RUCHIN A. B. 2010. Northernmost records of praying mantis Mantis religiosa (Linnaeus, 1758) (Mantodea: Mantidae) in European Russia. Eversmannia. 23-24, 22-25.
BUCZYŃSKA E., BUCZYŃSKI P., PAŁKA K. 2006. Modliszka zwyczajna (Mantis religiosa L.) (Mantodea: Mantidae) na Roztoczu. Wiadom. Entomol. 25, 1, 56-57.
CANNINGS R.A. 2007. Recent range expansion of the Praying Mantis, Mantis religiosa Linnaeus (Mantodea: Mantidae), in British Columbia. J. Entomol. Soc. Brit. Columbia. 104, 73-80.
ĆWIK A., MOLOŃ M., PESZEK L. 2012. Nowe obserwacje modliszki zwyczajnej Mantis religiosa w Karpatach i na Podkarpaciu. Chrońmy Przyr. Ojcz. 68, 2, 148-151.
EHRMANN R. 2002 Mantodea – Gottesanbeterinnen der Welt. Natur und Tier. Münster.
EOL (Encyclopedia of Life) 2016. Mantis religiosa. http://eol.org/pages/487055/overview (dostęp: 15.05.2016)
FALENCKA-JABŁOŃSKA M. 2009. Modliszka o krok od Elektrowni 'Kozienice' - czyżby symptom ocieplenia? Głos Lasu. 2009. 9, 30-31.
GŁOWACIŃSKI Z. (red.) 1992a. Czerwona lista zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce. ZOPiZN IOP. PAN. Kraków.
GŁOWACIŃSKI Z. (red.) 1992b. Polska czerwona księga zwierząt. PWRiL. Warszawa.
GŁOWACIŃSKI Z (red.). 2002. Czerwona lista zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce. IOP. PAN. Kraków.
GŁOWACIŃSKI Z., NOWACKI J. (red.) 2004. Polska czerwona księga zwierząt – Bezkręgowce. AR, Poznań, IOP. PAN. Kraków.
GURNEY A. B. 1950. Praying mantids of the United States, native and introduced. Annu. Rep. Smithson. Inst. 1950, 339-362.
GRUCHALA Š. 2010. New records of the praying mantis Mantis religiosa in Northern Moravia (Czech Republic). Čas. Slez. Muz. Opava (A). 59, 96.
HANAC F., HUDEČEK J. 2001. Distribution of Praying Mantis (Mantis religiosa) in the Czech lands with respect to its spreading in Central Moravia and Silesia. Čas. Slez. Muz. Opava (A). 50, 137-142.
HELLER K.G. BOHN H. 2011. Mantodea. Fauna Europaea. www.faunaeur.org/full_results.php?id=11918 (dostęp: 15.05.2016).
HURD L. E., EISEMBERG R. M. 1984. Experimental density manipulations of the predator Tenodera sinensis (Orthoptera: Mantidae) in an old-field community. I. Mortality, development and dispersal of juvenile mantids. J. Anim. Ecol. 53 (1) 269-281.
IOP (Instytut Ochrony Przyrody PAN) 2016. Mantis religiosa (Linnaeus, 1758). http://www.iop.krakow.pl/pckz/opis.asp?id=26&je=pl (dostęp: 15.05.2016).
JANŠTA P., VRABEC V., STRÁNSKÝ J., MIKÁT M., MOCEK B. 2008. The occurrence of the praying mantis (Mantis religiosa) (Mantodea: Mantidae) in central Bohemia and its distribution in the Czech Republic. Klapalekiana. 44, 21-25.
KMENT P. 2012. First exact records of Mediterranean Mantis, Iris oratoria (Dictyoptera: Mantodea: Tarachodidae) from Croatia. Čas. Slez. Muz. Opava (A). 61 (1), 43-48.
KOZINA P. 2015. Nowe stanowisko Mantis religiosa (L.) (Mantodea: Mantidae) na terenie rezerwatu Wzgórza Sobkowskie (Wyżyna Małopolska, Pogórze Szydłowskie). Wiadomości Entomologiczne. 34 (4) 67-76.
KRÓLIK R. 2010. Mantis religiosa religiosa (LINNAEUS, 1758) (Mantodea) w Polsce. Acta Ent. Siles. 18, 5-7.
LANDECK I., EISER C., LUDWIG I., THÜMMEL G. 2013. Zur aktuellen Verbreitung der Europäischen Gottesanbeterin, Mantis religiosa LINNAEUS, 1758 (Mantodea, Mantidae), im Land Brandenburg. Märkische Ent. Nachr. 15 (2), 227-248.
LIANA A. 1997. Świat zwierząt. [W]: LIANA A. (red.). Na pograniczu regionów. Monografia przyrodnicza gminy Modliborzyce. Towarzystwo fizjograficzne. Warszawa. 55-122.
LIANA A. 2002. Prostoskrzydłe Orthoptera i inne owady ortopteroidalne. [W]: GŁOWACIŃSKI Z. (red.). Czerwona lista zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce. Instytut Ochrony Przyrody. PAN. Kraków. 115-120.
LIANA A. 2004. Mantis religiosa (Linnaeus, 1758). Modliszka zwyczajna. [W]: GŁOWACIŃSKI Z., NOWACKI J. (red.). Polska Czerwona Księga Zwierząt. Bezkręgowce. IOP PAN, AR im. Cieszkowskiego. Kraków. 72-73.
LIANA A. 2007. Distribution of Mantis religiosa (L.) and its changes in Poland. Fragm. Faun. 50 (2), 91-125.
LINN C. A., GRIEBELER E.M. 2015. Reconstruction of two colonisation pathways of Mantis religiosa (Mantodea) in Germany using four mitochondrial markers. Genetica. 143 (1), 11-20.
LINN C. A., GRIEBELER E.M. 2016. Habitat Preference of German Mantis religiosa Populations (Mantodea: Mantidae) and Implications for Conservation. Environ. Entomol. 143, 11-20.
MCLEOD J.H. 1962. Part I: Biological control of pests of crops, fruit trees, ornamentals and weeds in Canada up to 1959. [W] MCLEOD J.H., MCGUGAN B.M. COPPEL H.C. (red.). A review of the biological control attempts against insects and weeds in Canada. Technical Communication of the Commonwealth Institute of Biological Control Vol. 2. Silwood Park, Ascot. United Kingdom. 1-33.
OTTE D., SPEARMAN L. 2005. Mantida species file. Catalogs of the Mantids of the World. Insect Diversity Association. Philadelphia. 1, 489.
PAWELEC J., BASISTA S. 2003. Inwazja modliszek w Magurskim Parku Narodowym. Parki Narodowe. 4, 1.
PAWŁOWSKI, J. 2010. Monitoring stanowisk cennych gatunków bezkręgowców lądowych na przykładzie Karpat. Roczniki Bieszczadzkie. 18, 324-332.
PAX F. 1921. Beitrag zur Orthopterenfauna Schlesiens. Z. Wiss. Ins. Biol. (Husum). 16 (3/4), 41-42.
PISZKIEWITZ J., BENEŠ J., KONVIČKA M. 2000. Record of Praying Mantis, Mantis religiosa (L.), on the Velký Kosíř Hill, Central Moravia. Čas. Slez. Muz. Opava. A. 49, 58.
PRETE F. R. (red.). 1999. The praying mantids. Johns Hopkins University Press, Baltimore. London.
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 7 października 2014 r. W sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. 2014 poz. 1348).
SHCHERBAKOV E. O., SAVITSKY V. Y. 2015. New data on the fauna, taxonomy and ecology of praying mantises (Dictyoptera, Mantodea) from Russia. Entomological Review. 95 (2), 181-199.
TICHÁ K. 2005. Record of Mantis religiosa (Mantodea: Mantidea) in NNM Švařec (Czech Republic, Bohemian-Moravian Highlands). Acta Rerum Naturalium. 1, 155.
TRZECIAK A. 2010. Nowe stanowiska modliszki zwyczajnej Mantis religiosa L. 1758 w okolicach Dębicy i Tarnowa. Wszechświat. 111, 7-9, 233.
WALTHER G. R., ROQUES A., HULME P. E., SYKES M. T., PYŠEK P., KÜHN I., CZUCZ B. 2009. Alien species in a warmer world: risks and opportuniti.es. Trends Ecol. Evol. 24 (12), 686-693.
WITKOWSKI Z. 1992. Mantis religiosa (Linné, 1758). Modliszka zwyczajna. [W]: GŁOWACIŃSKI Z. (red.). Polska czerwona księga zwierząt. PWRiL. Warszawa. 259-260.
25 maja 2018 roku zacznie obowiązywać Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r (RODO). Potrzebujemy Twojej zgody na przetwarzanie Twoich danych osobowych przechowywanych w plikach cookies. Poniżej znajdziesz pełny zakres informacji na ten temat.
Zgadzam się na przechowywanie na urządzeniu, z którego korzystam tzw. plików cookies oraz na przetwarzanie moich danych osobowych pozostawianych w czasie korzystania przeze mnie ze strony internetowej Laboratoria.net w celach marketingowych, w tym na profilowanie i w celach analitycznych.
Administratorami Twoich danych będziemy my: Portal Laboratoria.net z siedzibą w Krakowie (Grupa INTS ul. Czerwone Maki 55/25 30-392 Kraków).
Chodzi o dane osobowe, które są zbierane w ramach korzystania przez Ciebie z naszych usług w tym zapisywanych w plikach cookies.
Przetwarzamy te dane w celach opisanych w polityce prywatności, między innymi aby:
dopasować treści stron i ich tematykę, w tym tematykę ukazujących się tam materiałów do Twoich zainteresowań,
dokonywać pomiarów, które pozwalają nam udoskonalać nasze usługi i sprawić, że będą maksymalnie odpowiadać Twoim potrzebom,
pokazywać Ci reklamy dopasowane do Twoich potrzeb i zainteresowań.
Zgodnie z obowiązującym prawem Twoje dane możemy przekazywać podmiotom przetwarzającym je na nasze zlecenie, np. agencjom marketingowym, podwykonawcom naszych usług oraz podmiotom uprawnionym do uzyskania danych na podstawie obowiązującego prawa np. sądom lub organom ścigania – oczywiście tylko gdy wystąpią z żądaniem w oparciu o stosowną podstawę prawną.
Masz między innymi prawo do żądania dostępu do danych, sprostowania, usunięcia lub ograniczenia ich przetwarzania. Możesz także wycofać zgodę na przetwarzanie danych osobowych, zgłosić sprzeciw oraz skorzystać z innych praw.
Każde przetwarzanie Twoich danych musi być oparte na właściwej, zgodnej z obowiązującymi przepisami, podstawie prawnej. Podstawą prawną przetwarzania Twoich danych w celu świadczenia usług, w tym dopasowywania ich do Twoich zainteresowań, analizowania ich i udoskonalania oraz zapewniania ich bezpieczeństwa jest niezbędność do wykonania umów o ich świadczenie (tymi umowami są zazwyczaj regulaminy lub podobne dokumenty dostępne w usługach, z których korzystasz). Taką podstawą prawną dla pomiarów statystycznych i marketingu własnego administratorów jest tzw. uzasadniony interes administratora. Przetwarzanie Twoich danych w celach marketingowych podmiotów trzecich będzie odbywać się na podstawie Twojej dobrowolnej zgody.
Dlatego też proszę zaznacz przycisk "zgadzam się" jeżeli zgadzasz się na przetwarzanie Twoich danych osobowych zbieranych w ramach korzystania przez ze mnie z portalu *Laboratoria.net, udostępnianych zarówno w wersji "desktop", jak i "mobile", w tym także zbieranych w tzw. plikach cookies. Wyrażenie zgody jest dobrowolne i możesz ją w dowolnym momencie wycofać.
Więcej w naszej POLITYCE PRYWATNOŚCI
Recenzje