Akceptuję
W ramach naszej witryny stosujemy pliki cookies w celu świadczenia państwu usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczone w Państwa urządzeniu końcowym. Możecie Państwo dokonać w każdym czasie zmiany ustawień dotyczących cookies. Więcej szczegółów w naszej Polityce Prywatności

Zamknij X
FMM
Strona główna Tygodnik "Nature"
Dodatkowy u góry
Labro na dole

Pierwsza odległa planeta widziana w kolorze jest niebieska

Teleskop Hubble’a mierzy światło pochodzące z egzoplanety
Ciemnobłękitny obiekt orbitujący wokoło jednej z niezwykle odległych gwiazd jest pierwszą egzoplanetą, której barwę poznano dzięki bezpośrednim pomiarom.

Odkryta w 2005 roku, HD 189733 jest jedną z najlepiej przebadanych planet poza Układem Słonecznym. Krąży ona wokoło gwiazdy oddalonej o około 19 parseków w Gwiazdozbiorze Liska. Poprzednie wysiłki mające na celu ujrzenie planety opierały się na badaniu podczerwonych fal przez nią emitowanych, niewidocznych dla oka ludzkiego.

W grudniu ubiegłego roku, astrofizyk Tom Evans z Uniwersytetu Oxford w Wielkiej Brytanii wraz ze swoimi współpracownikami wykorzystali teleskop Hubble’a w celu zaobserwowania zarówno planety, jak i okrążanej przez nią gwiazdy. Teleskop nie jest jednak wystarczająco dobry, aby odpowiednio ukazać planetę. Odbiera bowiem światło od obu obiektów i miesza je ze sobą traktując jako jedno źródło fal. Aby wyodrębnić światło emitowane przez samą planetę, Evans z kolegami czekali aż planeta znajdzie się za gwiazdą i oczekiwali zmian w kolorze światła.

Spektrograf znajdujący się w teleskopie Hubble’a monitorował światło pochodzące ze źródła, z długościami fal wahającymi się od żółtych do ultrafioletowych. Podczas zaćmienia, ilość obserwowanego niebieskiego światła zmniejszyła się, podczas gdy pozostałe długości fal pozostały właściwie niezmienione. Oznaczało to, że światło odbijane przez atmosferę planety, a teraz zablokowane przez gwiazdę, jest niebieskie.

„To pierwszy raz kiedy udało się osiągnąć coś takiego przy optycznych długościach fal”, mówi Alan Boss, astrofizyk z Carnegie Institution for Science w Waszyngtonie, „to naprawdę niezwykłe osiągnięcie techniczne”. Ilość światła odbijanego przez planetę jest niewielka w porównaniu do fluktuacji fal emitowanych przez gwiazdę, co sprawia, że planety są naprawdę ciężkie do odróżnienia. Na szczęście HD 189733 jest stosunkowo dużą i jasną egzoplanetą.

Ciemnoniebieska plamka
Planeta ma najprawdopodobniej odcień głębokiego oceanu, jednak mało prawdopodobne jest odnalezienie na niej wody w stanie ciekłym. Egzoplaneta jest gigantyczną kulą gazów, podobną do Jowisza, którą do tej pory artyści przedstawiali w czerwieniach i brązach.

Niebieska barwa może pochodzić od chmur obarczonych cząsteczkami zawierającymi silikon, które odbijają światło, będącymi w gruncie rzeczy drobinami płynnego szkła. Dowody popierające tę hipotezę pochodzą z 2007 roku, kiedy teleskop zaobserwował planetę znajdującą się przed gwiazdą. Światło gwiazdy zdawało się przedzierać przez kurtynę cząsteczek.

„Nasza najlepsza teoria mówi o grubej warstwie chmur głęboko w atmosferze planety”, mówi Evans. Chmury na dużych wysokościach odbijałyby każdy kolor w przestrzeń kosmiczną sprawiając, że planeta wydawałaby się po prostu biała. Światło odbijające się w chmurach położonych niżej może przechodzić przez warstwę sodu, który pochłonąłby światło czerwone, a przepuścił niebieskie.

Jednakże obecność chmur nie jest jedynym możliwym wyjaśnieniem dla niebieskiego koloru. Jonathan Fortney, astrofizyk z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Santa Cruz uważa, że „barwa planety zdaje się odpowiadać rozpraszaniu światła przez cząsteczki wodoru obecne w atmosferze”.

Opracowała: Katarzyna Chrząszcz

Tagi: Teleskop Hubble’a, planeta, kosmos, odkrycie, lab, laboratorium, laboratoria, biotechnologia
Drukuj PDF
wstecz Podziel się ze znajomymi

Informacje dnia: Jazda na rolkach - Czy jest dobrym sportem? Polimer o właściwościach przeciwgrzybiczych Stypendia ministra nauki dla niemal 400 studentów Skuteczniejsze leczenie chorych na nowotwory krwi Tylko 36% transgranicznych wód podziemnych ma ochronę Technologia ultradźwiękowa w diagnostyce chorób Jazda na rolkach - Czy jest dobrym sportem? Polimer o właściwościach przeciwgrzybiczych Stypendia ministra nauki dla niemal 400 studentów Skuteczniejsze leczenie chorych na nowotwory krwi Tylko 36% transgranicznych wód podziemnych ma ochronę Technologia ultradźwiękowa w diagnostyce chorób Jazda na rolkach - Czy jest dobrym sportem? Polimer o właściwościach przeciwgrzybiczych Stypendia ministra nauki dla niemal 400 studentów Skuteczniejsze leczenie chorych na nowotwory krwi Tylko 36% transgranicznych wód podziemnych ma ochronę Technologia ultradźwiękowa w diagnostyce chorób

Partnerzy

GoldenLine Fundacja Kobiety Nauki Job24 Obywatele Nauki NeuroSkoki Portal MaterialyInzynierskie.pl Uni Gdansk MULTITRAIN I MULTITRAIN II Nauki przyrodnicze KOŁO INZYNIERÓW PB ICHF PAN FUNDACJA JWP NEURONAUKA Mlodym Okiem Polski Instytut Rozwoju Biznesu Analityka Nauka w Polsce CITTRU - Centrum Innowacji, Transferu Technologii i Rozwoju Uniwersytetu Akademia PAN Chemia i Biznes Farmacom Świat Chemii Forum Akademickie Biotechnologia     Bioszkolenia Geodezja Instytut Lotnictwa EuroLab

Szanowny Czytelniku!

 
25 maja 2018 roku zacznie obowiązywać Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r (RODO). Potrzebujemy Twojej zgody na przetwarzanie Twoich danych osobowych przechowywanych w plikach cookies. Poniżej znajdziesz pełny zakres informacji na ten temat.
 
Zgadzam się na przechowywanie na urządzeniu, z którego korzystam tzw. plików cookies oraz na przetwarzanie moich danych osobowych pozostawianych w czasie korzystania przeze mnie ze strony internetowej Laboratoria.net w celach marketingowych, w tym na profilowanie i w celach analitycznych.

Kto będzie administratorem Twoich danych?

Administratorami Twoich danych będziemy my: Portal Laboratoria.net z siedzibą w Krakowie (Grupa INTS ul. Czerwone Maki 55/25 30-392 Kraków).

O jakich danych mówimy?

Chodzi o dane osobowe, które są zbierane w ramach korzystania przez Ciebie z naszych usług w tym zapisywanych w plikach cookies.

Dlaczego chcemy przetwarzać Twoje dane?

Przetwarzamy te dane w celach opisanych w polityce prywatności, między innymi aby:

Komu możemy przekazać dane?

Zgodnie z obowiązującym prawem Twoje dane możemy przekazywać podmiotom przetwarzającym je na nasze zlecenie, np. agencjom marketingowym, podwykonawcom naszych usług oraz podmiotom uprawnionym do uzyskania danych na podstawie obowiązującego prawa np. sądom lub organom ścigania – oczywiście tylko gdy wystąpią z żądaniem w oparciu o stosowną podstawę prawną.

Jakie masz prawa w stosunku do Twoich danych?

Masz między innymi prawo do żądania dostępu do danych, sprostowania, usunięcia lub ograniczenia ich przetwarzania. Możesz także wycofać zgodę na przetwarzanie danych osobowych, zgłosić sprzeciw oraz skorzystać z innych praw.

Jakie są podstawy prawne przetwarzania Twoich danych?

Każde przetwarzanie Twoich danych musi być oparte na właściwej, zgodnej z obowiązującymi przepisami, podstawie prawnej. Podstawą prawną przetwarzania Twoich danych w celu świadczenia usług, w tym dopasowywania ich do Twoich zainteresowań, analizowania ich i udoskonalania oraz zapewniania ich bezpieczeństwa jest niezbędność do wykonania umów o ich świadczenie (tymi umowami są zazwyczaj regulaminy lub podobne dokumenty dostępne w usługach, z których korzystasz). Taką podstawą prawną dla pomiarów statystycznych i marketingu własnego administratorów jest tzw. uzasadniony interes administratora. Przetwarzanie Twoich danych w celach marketingowych podmiotów trzecich będzie odbywać się na podstawie Twojej dobrowolnej zgody.

Dlatego też proszę zaznacz przycisk "zgadzam się" jeżeli zgadzasz się na przetwarzanie Twoich danych osobowych zbieranych w ramach korzystania przez ze mnie z portalu *Laboratoria.net, udostępnianych zarówno w wersji "desktop", jak i "mobile", w tym także zbieranych w tzw. plikach cookies. Wyrażenie zgody jest dobrowolne i możesz ją w dowolnym momencie wycofać.
 
Więcej w naszej POLITYCE PRYWATNOŚCI
 

Newsletter

Zawsze aktualne informacje