Od lat szczury wykorzystywane są w celach badawczych i edukacyjnych, przyczyniając się do rozwoju stanu wiedzy. Świadome działania hodowlane doprowadziły do uzyskania odpowiednich linii genetycznych tych zwierząt przeznaczonych do różnego rodzaju modeli badawczych [PIOTROWSKA I IN., 2014]. Wyróżnia się dwa główne rodzaje hodowli: hodowla wsobna (inbred) i hodowla niekrewniacza (outbred). Hodowla wsobna to uzyskiwanie grupy zwierząt jednego gatunku charakteryzującą się jednorodnością genetyczną i homozygotycznością. Uzyskać można taką grupę zwierząt krzyżując osobniki w bliskim pokrewieństwie przez minimum 20 pokoleń. Z jednej strony otrzymywane są osobniki o niemal identycznym składzie genów, co można wykorzystać w badaniach naukowych, gdzie potrzebna jest jednorodna od względem genetycznym grupa zwierząt, z drugiej strony zaś, dochodzi do tak zwanej depresji inbredowej, która doprowadza do osłabienia odporności i obniżenia zdolności reprodukcyjnych zwierząt. Szczepy wsobne utrzymywane są w hodowli bankowej w celu kontynuacji hodowli danego szczepu. Szczepy niekrewniacze hodowane są z przeznaczeniem do badań, gdzie jednorodność genetyczna nie jest wymagana [KRYSIAK,2014, SIMMONS, 2008]. Do najważniejszych szczepów wsobnych mających duże znaczenie badawcze należą:

Wistar – szczury o umaszczeniu białym przeznaczone do badań farmakologicznych, toksykologicznych, żywieniowych i behawioralnych (zdjęcie nr 3) [SZAREK I IN 2013].

Szczury SHR – wyselekcjonowane ze szczepu Wistar w kierunku badań nad ciśnieniem tętniczym krwi. Posiadają one wysokie ciśnienie skurczowe: samce 200 mmHg, samice 160-180 mmHg [SIMONS, 2008].

Szczury WKY- szczepy wyselekcjonowane ze szczepu SHR w kierunku badań nad niskim ciśnieniem tętniczym krwi [SZAREK I IN 2013].

Szczep Sprague- Downey szczury o białym umaszczeniu i wysokiej masie ciała, używane w badaniach żywieniowych i farmakologicznych [SZAREK I IN 2013].

Szczep August- szczury białe z brązową łatą na głowie i grzbiecie, przydatne szczególnie do badań nad nowotworami (zdjęcie nr 4) [PIOTROWSKA I IN., 2014, SZAREK I IN 2013].

Szczep Marschall 520- szczury o białym umaszczeniu wyselekcjonowane do badań niedoborów żywieniowych i nad powstawaniem nowotworów [KRYSIAK,2014, PIOTROWSKA I IN., 2014, SZAREK I IN 2013].

W celu zapewnienia wysokiego poziomu bytowania zwierząt używanych w doświadczeniach stosuję się ogólnie przyjętą zasadę „3R” (Replacement, Reduction, Refinement) . Zasada ta polega na wprowadzeniu w procedury dotyczące badań na zwierzętach odpowiednich punktów. Pierwszym z nich jest humanitarne podejście do zwierząt, zapewniające eliminację cierpienia. Eksperymenty powinny być przeprowadzane tak, aby ograniczyć stres, ból i cierpienie do minimum, bądź jeśli nie można tego uniknąć, a założenia doświadczenia pozwalają na użycie analgetyków to należy je zastosować. Druga zasada mówi o zmniejszeniu do minimum liczby zwierząt potrzebnych w doświadczeniu tak, aby uzyskane wyniki były wiarygodne i potwierdzone znanymi metodami statystycznymi. W celu takiego zabiegu stosuje się m.in. zwierzęta o jak największym podobieństwie genetycznym czy szczepy zwierząt pozbawione konkretnych patogenów tzw. zwierzęta SPF. Trzecia zasada polega na ewentualnym zastępowaniu używanych w doświadczeniach zwierzętach metodami alternatywnymi, jak na przykład: badania na hodowlach komórkowych in vitro, symulacje komputerowe czy badania na ludziach dobrowolnie poddającym się eksperymentom badawczym. Niekiedy stosowanie metod alternatywnych jest niemożliwe, ze względu na charakter badań i założenia eksperymentu [MALINOWSKA, 2015, SZAREK I IN., 2013].