Akceptuję
W ramach naszej witryny stosujemy pliki cookies w celu świadczenia państwu usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczone w Państwa urządzeniu końcowym. Możecie Państwo dokonać w każdym czasie zmiany ustawień dotyczących cookies. Więcej szczegółów w naszej Polityce Prywatności

Zamknij X
FMM
Strona główna Artykuły
Dodatkowy u góry
Labro na dole

Badanie chemiczne moczu, cz. I.

Oznaczanie urobilinogenu i urobiliny.

Jednym z podstawowych badań analitycznych przeprowadzanych w laboratoriach klinicznych jest badanie moczu. Wraz z moczem wydalane są takie związki jak woda, sole mineralne, kwasy, zasady, substancje toksyczne, a także produkty przemiany materii. Standardowo składniki chemiczne moczu dzielone są na trzy główne grupy:

- związki azotowe

- związki nie azotowe

- sole mineralne [4].


Spośród substancji organicznych bardzo dużą rolę odgrywają związki azotowe, które są odpowiednikiem azotu niebiałkowego krwi. W ciągu doby człowiek wydala ok. 14 g azotu, stanowiącego składnik azotowych związków niebiałkowych. Bardzo duży udział procentowy ma również azot mocznika (ok. 80-90%). Ilość wydalanego azotu mocznika zależy od zawartości białka w pokarmie, ponieważ mocznik uważany jest za końcowy produkt przemiany białkowej. Sporą procentową zawartość prawidłowego moczu stanowi także amoniak. Jego ilość jest zmienna i zależy od równowagi kwasowo-zasadowej organizmu. Zawartość w moczu kreatyniny, charakteryzującej się małymi wahaniami w wydalaniu dobowym, zależy m.in. od wielkości masy mięśniowej organizmu [4].

Ponadto w moczu obecne są jeszcze niewielkie ilości różnych aminokwasów, a głównie glicyna i histydyna [4].

Wśród najważniejszych nieazotowych związków organicznych obecnych w moczu wymienia się glukuronidy, które stanowią połączenia kwasu glukuronowego ze związkami typu fenole, kwasy organiczne, steroidy czy niektóre leki. Bardzo ważne są także związki siarki, której dość duże ilości wydalane są z organizmu w postaci połączeń organicznych (np. siarka obojętna). Z innych związków organicznych z organizmu wraz z moczem wydalane są nieduże ilości kwasu szczawiowego, mlekowego, barwniki czy hormony. W moczu prawidłowym występuje również (w śladowych ilościach) glukoza i związki ketonowe. Ze względu na śladowe ilości nie są one wykrywane w próbce moczu za pomocą standardowo wykorzystywanych metod w związku z czym przyjęto, że cukier i związki ketonowe są nieobecne w moczu prawidłowym [4].  

Wszystkie związki nieorganiczne w moczu występują jako jony. Z jonów dodatnich (kationów) najwięcej wydalanych jest jonów Na+ i K+, a w mniejszej ilości jony Ca2+ czy Mg2+. Z anionów (jonów ujemnych) usuwane są Cl-, SO42- oraz fosforany (V) [4].

Mocz jest produktem czynności nerek, a w swoim składzie zawiera prawie wszystkie końcowe produkty przemiany materii. W warunkach fizjologicznych przez nerki przepływa w ciągu 1 minuty ok. 1,2 litra krwi (tj. ok. 0,6 litra osocza), a to stanowi 25% minutowej pojemności serca. W tej samej jednostce czasu powstaje z przepływającego osocza ok. 120 cm3 przesączu kłębuszkowego, zwanego moczem pierwotnym. Skład chemiczny moczu pierwotnego jest taki sam jak skład osocza pozbawionego białka. W ciągu doby z moczu pierwotnego powstaje około 1-1,5 litra moczu ostatecznego.

Wśród badań wykorzystywanych w analizie moczu, przeprowadza się także rutynową ocenę właściwości fizykochemicznych moczu (barwę, zapach, gęstość, pH).

Mocz prawidłowy ma barwę jasnożółtą (słomkową). Kolor moczu uzależniony jest od obecności barwników: urochromu i urobiliny (redukcja bilirubiny daje bezbarwny urobilinogen, który utleniając się przechodzi w urobilinę). Bilirubina normalnie nie występuje w moczu, a jeśli mocz ją zawiera to po pewnym czasie przybiera zabarwienie zielone. Mocz prawidłowy jest przejrzysty i klarowny, a z upływem czasu mętnieje. Próbka moczu będąca od początku mętna może wskazywać na ropne zapalenie dróg moczowych lub na niektóre postaci kamicy nerkowej. pH prawidłowego moczu jest lekko kwaśne (5,5-6,5). W przypadku wystąpienia niektórych schorzeń jego odczyn może być obojętny, a nawet zasadowy.

Wśród rutynowej analizy moczu przeprowadza się także pomiar jego ciężaru właściwego. Jest to bardzo istotny parametr diagnostyczny, który powinien wynosić od 1,016 - 1,022 kg/l. Wystąpienie niższych wartości może świadczyć o utracie bardzo ważnej funkcji nerek, jaką jest zagęszczanie moczu. Zazwyczaj niski ciężar właściwy moczu bardzo często sugeruje rozpoczynającą się niewydolność nerek.

W analizie klinicznej mocz dzieli się na: mocz prawidłowy i patologiczny. W stanach chorobowych (patologicznych) z moczem wydalane są substancje, które w warunkach prawidłowych praktycznie się w nim nie pojawiają lub są wydalane w bardzo małych ilościach. Wśród patologicznych składników moczu wymienia się:

- białko,

- ciała ketonowe,

-glukozę,

- bilirubinę,

- kwasy żółciowe,

- hemoglobinę,

- oraz zwiększoną ilość urobilinogenu.


Tagi: urobilinogen, urobilina, właściwości fizykochemiczne, barwniki żółciowe, bilirubina, ciężar właściwy, próba Ehrlicha, próba Schlesingera
Drukuj PDF
wstecz Podziel się ze znajomymi

Recenzje



Informacje dnia: Jazda na rolkach - Czy jest dobrym sportem? Polimer o właściwościach przeciwgrzybiczych Stypendia ministra nauki dla niemal 400 studentów Skuteczniejsze leczenie chorych na nowotwory krwi Tylko 36% transgranicznych wód podziemnych ma ochronę Technologia ultradźwiękowa w diagnostyce chorób Jazda na rolkach - Czy jest dobrym sportem? Polimer o właściwościach przeciwgrzybiczych Stypendia ministra nauki dla niemal 400 studentów Skuteczniejsze leczenie chorych na nowotwory krwi Tylko 36% transgranicznych wód podziemnych ma ochronę Technologia ultradźwiękowa w diagnostyce chorób Jazda na rolkach - Czy jest dobrym sportem? Polimer o właściwościach przeciwgrzybiczych Stypendia ministra nauki dla niemal 400 studentów Skuteczniejsze leczenie chorych na nowotwory krwi Tylko 36% transgranicznych wód podziemnych ma ochronę Technologia ultradźwiękowa w diagnostyce chorób

Partnerzy

GoldenLine Fundacja Kobiety Nauki Job24 Obywatele Nauki NeuroSkoki Portal MaterialyInzynierskie.pl Uni Gdansk MULTITRAIN I MULTITRAIN II Nauki przyrodnicze KOŁO INZYNIERÓW PB ICHF PAN FUNDACJA JWP NEURONAUKA Mlodym Okiem Polski Instytut Rozwoju Biznesu Analityka Nauka w Polsce CITTRU - Centrum Innowacji, Transferu Technologii i Rozwoju Uniwersytetu Akademia PAN Chemia i Biznes Farmacom Świat Chemii Forum Akademickie Biotechnologia     Bioszkolenia Geodezja Instytut Lotnictwa EuroLab

Szanowny Czytelniku!

 
25 maja 2018 roku zacznie obowiązywać Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r (RODO). Potrzebujemy Twojej zgody na przetwarzanie Twoich danych osobowych przechowywanych w plikach cookies. Poniżej znajdziesz pełny zakres informacji na ten temat.
 
Zgadzam się na przechowywanie na urządzeniu, z którego korzystam tzw. plików cookies oraz na przetwarzanie moich danych osobowych pozostawianych w czasie korzystania przeze mnie ze strony internetowej Laboratoria.net w celach marketingowych, w tym na profilowanie i w celach analitycznych.

Kto będzie administratorem Twoich danych?

Administratorami Twoich danych będziemy my: Portal Laboratoria.net z siedzibą w Krakowie (Grupa INTS ul. Czerwone Maki 55/25 30-392 Kraków).

O jakich danych mówimy?

Chodzi o dane osobowe, które są zbierane w ramach korzystania przez Ciebie z naszych usług w tym zapisywanych w plikach cookies.

Dlaczego chcemy przetwarzać Twoje dane?

Przetwarzamy te dane w celach opisanych w polityce prywatności, między innymi aby:

Komu możemy przekazać dane?

Zgodnie z obowiązującym prawem Twoje dane możemy przekazywać podmiotom przetwarzającym je na nasze zlecenie, np. agencjom marketingowym, podwykonawcom naszych usług oraz podmiotom uprawnionym do uzyskania danych na podstawie obowiązującego prawa np. sądom lub organom ścigania – oczywiście tylko gdy wystąpią z żądaniem w oparciu o stosowną podstawę prawną.

Jakie masz prawa w stosunku do Twoich danych?

Masz między innymi prawo do żądania dostępu do danych, sprostowania, usunięcia lub ograniczenia ich przetwarzania. Możesz także wycofać zgodę na przetwarzanie danych osobowych, zgłosić sprzeciw oraz skorzystać z innych praw.

Jakie są podstawy prawne przetwarzania Twoich danych?

Każde przetwarzanie Twoich danych musi być oparte na właściwej, zgodnej z obowiązującymi przepisami, podstawie prawnej. Podstawą prawną przetwarzania Twoich danych w celu świadczenia usług, w tym dopasowywania ich do Twoich zainteresowań, analizowania ich i udoskonalania oraz zapewniania ich bezpieczeństwa jest niezbędność do wykonania umów o ich świadczenie (tymi umowami są zazwyczaj regulaminy lub podobne dokumenty dostępne w usługach, z których korzystasz). Taką podstawą prawną dla pomiarów statystycznych i marketingu własnego administratorów jest tzw. uzasadniony interes administratora. Przetwarzanie Twoich danych w celach marketingowych podmiotów trzecich będzie odbywać się na podstawie Twojej dobrowolnej zgody.

Dlatego też proszę zaznacz przycisk "zgadzam się" jeżeli zgadzasz się na przetwarzanie Twoich danych osobowych zbieranych w ramach korzystania przez ze mnie z portalu *Laboratoria.net, udostępnianych zarówno w wersji "desktop", jak i "mobile", w tym także zbieranych w tzw. plikach cookies. Wyrażenie zgody jest dobrowolne i możesz ją w dowolnym momencie wycofać.
 
Więcej w naszej POLITYCE PRYWATNOŚCI
 

Newsletter

Zawsze aktualne informacje