Akceptuję
W ramach naszej witryny stosujemy pliki cookies w celu świadczenia państwu usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczone w Państwa urządzeniu końcowym. Możecie Państwo dokonać w każdym czasie zmiany ustawień dotyczących cookies. Więcej szczegółów w naszej Polityce Prywatności

Zamknij X
PCI
Strona główna Artykuły
Dodatkowy u góry
Labro na dole

Wybrane metody wykorzystywane do oceny funkcji płytek krwi

W 1882 roku Giulio Bizzozero roku odkrył płytki krwi, nadając im status trzeciego elementu morfologicznego krwi. Wtedy też wyjaśniono funkcję tych komórek w hemostazie i zakrzepicy. Przez długi czas, płytek krwi i ich zawartość (granulaty) uważano głównie za komórki pośredniczące w aktywacji układu krzepnięcia. Z czasem odkryto wiele innych, ważnych ich funkcji [5].

Płytki krwi są komórkami, które pojawiają się w miejscu uszkodzenia tkanek. Komórki te wydzielają chemokiny, które aktywnie oddziałują na leukocyty (mobilizują je i kierują do miejsca zapalenia). Co więcej same również uczestniczą w procesach gojenia, a także wydzielają substancje bezpośrednio niszczące i uszkadzające bakterie (np. reaktywne formy tlenu). Tak, więc płytki krwi są ważnym elementem hemostazy, zapalenia i gojenia się ran [1].

Płytki krwi (PK) zaliczane są do najmniejszych, niemających jąder elementów morfotycznych krwi obwodowej i szpiku. Ich prawidłowa forma ma kształt dyskoidalny. Czas życia płytek krwi to od 8 do 12 dni, po czym komórki usuwane są z krwioobiegu przez układ siateczkowo-śródbłonkowy. Około 30% całkowitej masy płytek krwi występuje w śledzionie, gdzie stanowią tzw. pulę wymienialną [3].

Płytki krwi są reaktywnymi komórkami, które reagują na bardzo małe ilości krążących molekuł poprzez sekrecję aktywnych związków, które zmagazynowane są w ich ziarnistościach [4].

 

Wśród głównych funkcji płytek wymienia się ich udział w procesie hemostazy. Komórki, które znajdują się w krwiobiegu nie przylegają do śródbłonka wyścielającego ścianę naczynia krwionośnego, zaś przerwanie jego ciągłości i odsłonięcie warstwy podśródbłonkowej powoduje adhezję płytek krwi. Proces adhezji aktywuje przemiany płytek, na czele z syntezą tromboksanu A2 i sekrecją związków o określonej aktywności biologicznej oraz zmianą struktury receptora integrynowego αIIbβ2 napowierzchni, który może łączyć się np. z fibrynogenem [2]. Fibrynogen (osoczowy, jak i ten uwalniany z ziarnistości płytek) ma zdolność łączenia się z receptorami integrynowymi sąsiadujących płytek, dzięki czemu powstają agregaty płytkowe. Trombospondyna, która uwalniana jest z płytek ma za zadanie stabilizowanie wiązanego do płytek fibrynogenu i umacnianie powstających agregatów. Powstały dzięki szeregu reakcji hemostatyczny czop może uszczelniać drobne uszkodzenia powstałe w ścianie naczynia [2].

Trombospondyny (TSP) zaliczane są do rodziny białek wydzielniczych, które biorąc udział w oddziaływaniach między komórkami, a także między komórkami a macierzą zewnątrzkomórkową [8]. Białka te biorą udział w regulacji proliferacji, migracji i apoptozie komórek zarówno w warunkach fizjologicznych, jak i niektórych stanach patologicznych [9].

Najwcześniej odkrytym przedstawicielem tej rodziny białek jest trombospondyna-1 (TSP-1). W końcu lat 70-tych Lawer i wsp. odkryli, że białko to jest homotrimerem o masie cząsteczkowej 420 kDa, które uwalniane jest w odpowiedzi na trombinę. Gen tsp-1 kodujący białko trombospondynę-1 (TSP-1) zlokalizowano na krótszym ramieniu chromosomu 15 (15q15). TSP-1 produkowane jest przez wiele typów komórek m.in. przez płytki krwi, osteocyty, czy komórki nabłonka i śródbłonka [9].

 

Zdjęcie: Proces agregacji płytek: stopniowe tworzenie się agregatów płytkowych i związki uczestniczące w procesie, http://www.bloodjournal.org/content/109/12/5087?sso-checked=true

 

Dzięki wysoce rozwiniętemu systemowi receptorów na błonie, płytki krwi wykazują zdolność reagowania na różnorodne bodźce, ulegają aktywacji i spełniają swoją określoną rolę w hemostazie. Receptory, które biorą udział w aktywacji płytek charakteryzują się zarówno różną budową, jak i mechanizmem działania [12]. Czynnikiem wywołującym adhezję i agregację płytek jest adenozynodifosforan (ADP) pochodzący z erytrocytów. Bardzo duże znaczenie w badaniach aktywacji płytek krwi indukowanej ADP miały pionierskie prace Born’a (prowadzone w latach 60-tych), a szczególnie wprowadzenie turbidymetrycznej metody badania agregacji i zmiany kształtu płytek [12].

Receptory płytkowe dla nukleotydu ADP odgrywają kluczową rolę w procesach formowania się skrzepu i patogenezie naczyniowej. Na powierzchni błony płytek krwi obecne są trzy typy receptorów: P2Y1 , P2Y12 oraz P2X. Receptory P2Y działają za pośrednictwem dwóch białek G, dzięki czemu aktywowane są wtórne przekaźniki wewnątrzkomórkowe. P2Y1 odpowiada za zapoczątkowanie procesu agregacji płytek poprzez mobilizację zasobów wapnia. Receptor P2Y12 poprzez hamowanie cyklazy adenylowej jest niezbędny dla pełnej odpowiedzi agregacyjnej. Z kolei receptor P2X jest kanałem jonowym o dużej szybkości przekazu, a jego udział w procesie pobudzania płytek krwi nie jest jeszcze do końca wyjaśniony [11], [15].

 


Tagi: płytki krwi, adhezja, sekrecja, agregacja płytek krwi, hemostaza, trombospondyna, luminol, chemiluminescencja, agregometria
Drukuj PDF
wstecz Podziel się ze znajomymi

Recenzje



Informacje dnia: Jazda na rolkach - Czy jest dobrym sportem? Polimer o właściwościach przeciwgrzybiczych Stypendia ministra nauki dla niemal 400 studentów Skuteczniejsze leczenie chorych na nowotwory krwi Tylko 36% transgranicznych wód podziemnych ma ochronę Technologia ultradźwiękowa w diagnostyce chorób Jazda na rolkach - Czy jest dobrym sportem? Polimer o właściwościach przeciwgrzybiczych Stypendia ministra nauki dla niemal 400 studentów Skuteczniejsze leczenie chorych na nowotwory krwi Tylko 36% transgranicznych wód podziemnych ma ochronę Technologia ultradźwiękowa w diagnostyce chorób Jazda na rolkach - Czy jest dobrym sportem? Polimer o właściwościach przeciwgrzybiczych Stypendia ministra nauki dla niemal 400 studentów Skuteczniejsze leczenie chorych na nowotwory krwi Tylko 36% transgranicznych wód podziemnych ma ochronę Technologia ultradźwiękowa w diagnostyce chorób

Partnerzy

GoldenLine Fundacja Kobiety Nauki Job24 Obywatele Nauki NeuroSkoki Portal MaterialyInzynierskie.pl Uni Gdansk MULTITRAIN I MULTITRAIN II Nauki przyrodnicze KOŁO INZYNIERÓW PB ICHF PAN FUNDACJA JWP NEURONAUKA Mlodym Okiem Polski Instytut Rozwoju Biznesu Analityka Nauka w Polsce CITTRU - Centrum Innowacji, Transferu Technologii i Rozwoju Uniwersytetu Akademia PAN Chemia i Biznes Farmacom Świat Chemii Forum Akademickie Biotechnologia     Bioszkolenia Geodezja Instytut Lotnictwa EuroLab

Szanowny Czytelniku!

 
25 maja 2018 roku zacznie obowiązywać Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r (RODO). Potrzebujemy Twojej zgody na przetwarzanie Twoich danych osobowych przechowywanych w plikach cookies. Poniżej znajdziesz pełny zakres informacji na ten temat.
 
Zgadzam się na przechowywanie na urządzeniu, z którego korzystam tzw. plików cookies oraz na przetwarzanie moich danych osobowych pozostawianych w czasie korzystania przeze mnie ze strony internetowej Laboratoria.net w celach marketingowych, w tym na profilowanie i w celach analitycznych.

Kto będzie administratorem Twoich danych?

Administratorami Twoich danych będziemy my: Portal Laboratoria.net z siedzibą w Krakowie (Grupa INTS ul. Czerwone Maki 55/25 30-392 Kraków).

O jakich danych mówimy?

Chodzi o dane osobowe, które są zbierane w ramach korzystania przez Ciebie z naszych usług w tym zapisywanych w plikach cookies.

Dlaczego chcemy przetwarzać Twoje dane?

Przetwarzamy te dane w celach opisanych w polityce prywatności, między innymi aby:

Komu możemy przekazać dane?

Zgodnie z obowiązującym prawem Twoje dane możemy przekazywać podmiotom przetwarzającym je na nasze zlecenie, np. agencjom marketingowym, podwykonawcom naszych usług oraz podmiotom uprawnionym do uzyskania danych na podstawie obowiązującego prawa np. sądom lub organom ścigania – oczywiście tylko gdy wystąpią z żądaniem w oparciu o stosowną podstawę prawną.

Jakie masz prawa w stosunku do Twoich danych?

Masz między innymi prawo do żądania dostępu do danych, sprostowania, usunięcia lub ograniczenia ich przetwarzania. Możesz także wycofać zgodę na przetwarzanie danych osobowych, zgłosić sprzeciw oraz skorzystać z innych praw.

Jakie są podstawy prawne przetwarzania Twoich danych?

Każde przetwarzanie Twoich danych musi być oparte na właściwej, zgodnej z obowiązującymi przepisami, podstawie prawnej. Podstawą prawną przetwarzania Twoich danych w celu świadczenia usług, w tym dopasowywania ich do Twoich zainteresowań, analizowania ich i udoskonalania oraz zapewniania ich bezpieczeństwa jest niezbędność do wykonania umów o ich świadczenie (tymi umowami są zazwyczaj regulaminy lub podobne dokumenty dostępne w usługach, z których korzystasz). Taką podstawą prawną dla pomiarów statystycznych i marketingu własnego administratorów jest tzw. uzasadniony interes administratora. Przetwarzanie Twoich danych w celach marketingowych podmiotów trzecich będzie odbywać się na podstawie Twojej dobrowolnej zgody.

Dlatego też proszę zaznacz przycisk "zgadzam się" jeżeli zgadzasz się na przetwarzanie Twoich danych osobowych zbieranych w ramach korzystania przez ze mnie z portalu *Laboratoria.net, udostępnianych zarówno w wersji "desktop", jak i "mobile", w tym także zbieranych w tzw. plikach cookies. Wyrażenie zgody jest dobrowolne i możesz ją w dowolnym momencie wycofać.
 
Więcej w naszej POLITYCE PRYWATNOŚCI
 

Newsletter

Zawsze aktualne informacje