Znaczenie diagnostyczne cystatyny C:

• bezpośrednie hamowanie endo- i egzogennych (bakteryjnych, wirusowych) peptydaz cysteinowych

• pełni funkcje ochronne, jako inhibitor cysteinowych proteaz białkowych (w tym katepsyn), które związane są z przetwarzaniem i prezentacją antygenów oraz procesami nowotworowymi i zapalnymi

• marker wykorzystywany w monitorowaniu wartości GFR u dzieci i osób starszych

• zastosowanie w monitorowaniu wartości GFR u osób leczonych lekami potencjalnie nefrotoksycznymi

• modulacja systemu odpornościowego

• działanie przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe, przeciwgrzybicze (obrono przeciwko Gram-ujemnym bakteriom Salmonella typhimurium , Escherichia coli, Klebsiella pneumoniae)

• udział w odpowiedzi organizmu na uszkodzenie mózgu

• przydatna w ocenie upośledzenia funkcji nerek- szczególne zastosowanie u chorych we wczesnych stadiach zaawansowania przewlekłych chorób nerek

• monitorowanie wartości GFR u osób z przewlekłą niewydolnością nerek

• wykorzystywana do wykrywania neuropatii cukrzycowej

• skuteczny inhibitor replikacji coronawirusów odpowiedzialnych za ostre zapalenie żołądka i jelit

• ocena szybkości filtracji kłębuszkowej

• czynnik prognostyczny chorób sercowo-naczyniowych[5], [6], [9].

Autor: Zuzanna Koperwas

Literatura:

[1]. Czyżewski Ł., Ciach E., Wyzgał J., 2011. Cystatyna C jako marker uszkodzenia nerek u pacjentów z cukrzycą. Forum Nefrologiczne 2011, tom 4, nr 4, 389-393. Aktualności w pielęgniarstwie nefrologicznym. www.viamedica.pl

[2]. http://nefrologia.mp.pl/diagnostyka/51974,gfr

[3]. Sulicka J., FrancRzuk P., Rewiuk K.,2005. Przydatność oznaczania cystatyny C w diagnozowaniu niewydolności nerek u osób w starszym wieku. Gerontologia Polska, praca przeglądowa. Tom 13, nr 2, 84-87. http://gerontologia.org.pl/wp-content/uploads/2016/07/2005-2_Gerontologia_4.pdf

[4]. http://denka-seiken.jp/english/pdf/CysC-LATEX.pdf

[5]. Cystatyna C- wskaźnik szybkości filtracji kłębuszkowej (GFR). www.diag.pl, http://www.diag.pl/fileadmin/banery/ulotka_dla_lekarzy_-_cystatyna_C_-_.pdf

[6]. Imiela J., Lewandowicz A., 2007. Cystatyna C w przewlekłej chorobie nerek. NEFROL. DIAL. POL. 2007, 11, 126-132. Prace poglądowe. http://wple.net/nefrologia/nef_numery-2007/a-nefro-3-2007/126-132-imiela.pdf

[7]. Konopska B., Grzebyk E., Warwas M., 2013. Postępy badań nad użytecznością oznaczania cystatyny C u dzieci. Diagnostyka laboratoryjna, Journal of Laboratory Diagnostics, Volume 49, Number 1, 39-47. Praca poglądowa. http://www.diagnostykalaboratoryjna.eu/journal/DL1.49.P.39.pdf

[8]. Symonides B., Wieteska M., Bobilewicz D., 2007. The usefulness of plasma cystatin C determination as a marker of glomerular filtration rate. Przegląd lekarski. 2007/64/1. http://www.wple.net/plek/numery_2007/numer-1-2007/54-58-simonides.pdf 

[9]. Warwas M., Piwowar A., 2011. Moczowa cystatyna C jako biomarker uszkodzenia kanalików nerkowych. Postępy Hig Med. Dosw (online). 2011: 65: 562-568

[10]. Peczyńska J., Urban M., Głowińska B., Florys B., Kowalewski M., 2005. Kliniczna przydatność oznaczania stężenia cystatyny C w surowicy u dzieci i młodzieży z cukrzycą typu 1. Endokrynologia Pediatryczna. Vol.4/2005, Nr 2 (11): 9-16. http://www.endokrynologiapediatryczna.pl/contents/files/a_109.pdf

[11]. Iwanowska M., Cystatyna C- wczesny wskaźnik niewydolności nerek. Clinical Chemistry Line. Around the Sample. Zeszyt 1 (2) 2015. http://www.horiba.com/fileadmin/uploads/Medical-Diagnostics/Documents/InVitro/Around_the_Sample_2_-_2015_-_internet.pdf

[12]. Sunde Kathrin, Moss, NO; Nilsen Tom, Moss, No; 2006. Turbidymetryczny test immunologiczny do zonaczania stężenia ludzkiej Cystatyny C. Urząd Patentowy Rzeczpospolitej Polskiej. PL/EP 1952154, B1, Gentian AS, Moss, NO. https://mojepanstwo.pl/dane/patenty/250491,tytul-wynalazku-turbidymetryczny-test-immunologiczny-do-oznaczania-stezenia-ludzkiej-cystatyny-c

[13]. Jung A., Jobs K., Żuber J., 2011. Biomarkers of kidney injury. PEDIATR MED RODZ Vol 7, Numer 4, p. 319-325.

[14]. Wyrwińska A., Siewiński M., Nowaczkiewicz P., Torliński R., 2006. PROTEAZY CYSTEINOWE ORAZ ICH AUTOGENNE INHIBITORY W CHOROBACH NOWOTWOROWYCH CZĘŚĆ II. METODY OZNACZANIA AKTYWNOŚĆ I PEPTYDAZ CYSTEINOWYCH ORAZ ICH INHIBITORÓW. Nowiny Lekarskie 2006, 75, 4, 378-381. http://www.nowinylekarskie.ump.edu.pl/uploads/2006/4/378_4_75_2006.pdf

[15]. Human Cystatin C ELISA Kit–Biotin Detection Antibody Format 96T. FIVEphoton Biochemicals. http://fivephoton.com/pdfs/Human%20Cystatin%20C%20ELISA%20Kit%20-%20%20Fivephoton%20Biochemicals.docx%20.pdf

[16]. Diabetes Care 25:2004-2009, 2002

[17]. Annals of Internal Medicine 147:1, 21 2007